ေစတနာရွင္: ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ လမ္းစဥ္ ဆက္လက္ရွင္သန္ေရး

ေစတနာရွင္: ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ လမ္းစဥ္ ဆက္လက္ရွင္သန္ေရး:  ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ လမ္းစဥ္ ဆက္လက္ရွင္သန္ေရး  လုပ္ငန္းတစ္ခုကို တိုးတက္ေအာင္ျမင္ရန္ ဆိုသည္မွာလြယ္ကူေသာအရာမဟုတ္ပါ။ မိမိတို႕ထုတ္လုပ္ေရာင္...

က်ေနာ္ နဲ႔ ႏုိင္ငံေရး ခရီး

 ၂၁ရာစု ပင္လုံညီလာခံ တကယ္ျဖစ္လာ မလား ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းဟာ ေမးသင့္တဲ့ေမးခြန္းလုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။
ညီလာခံလုပ္တယ္ဆုိတာ အေျဖတစ္ခု ေတာ့ ရမွာေတာ့ေသခ်ာပါတယ္။ ဒီညီလာခံဟာ မိမိအတၱကုိ ေရွ႔
တန္းတင္မဲ့  အာဏာရူး ဘုရင္ အိပ္မက္ မက္ေနတဲ့ လက္နက္ကုိင္ေတြအတြက္ေတာ့  ေမ်ွာ္လင့္ထားသလုိ
ျဖစ္ႏုိင္စရာ အေၾကာင္းေတာ့ မရွိပါဘူး။  ဒုိင္ခံေဆြးေႏြးသူဟာ အတၱကုိ ေရွ႕တန္းတင္မဲ့ သူမဟုတ္လုိ႕ပါပဲ။
တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ ေတြ အစည္းေ၀းေတြ လုပ္လာေလေလ လူထုကုိ ေပၚေပၚတင္တင္ ဆပ္ေၾကး
ေကာက္ လူထုကုိ ဒုကၡေပး ဖုိ႔သာ မ်ားတာကုိေတြ႔ရပါတယ္။ သူတုိ႔ အစည္းေ၀းေတြဟာ ကေလးဆန္
လူထု ဒုကၡေပး အေျဖသာ ထြက္စၿမဲ  ထြက္ေနပါေတာ့တယ္။ လူထုသေဘာထားမွန္ ျဖစ္ဖုိ႔ ဆုိတာ လက္နက္
ကုိင္သမားေတြ သေဘာေတြနဲ႔ သာလုပ္ေနလုိ႔ ကေတာ့ မိမိဘ၀ တစ္ခုတည္း လုံၿခဳံေရးနဲ႕ ေကာင္းစားေရး
အေျဖသာ ထြက္ေနမယ္ဆုိတာ ဧကန္မလြဲ ပါပဲ။ ဒါဟာ အတိတ္ပုံရိပ္ သာ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။

ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္း ရန္ကုန္ျမစ္ထဲ မရွိေၾကာင္း သမိုင္းသုေတသီေတြေျပာ

ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္း ရန္ကုန္ျမစ္ထဲ မရွိေၾကာင္း သမိုင္းသုေတသီေတြေျပာ

မႏၱေလး မဟာျမတ္မုနိသမိုင္းေႀကာင္း

 

မႏၱေလးမဟာျမတ္မုနိ

ေဂါတမဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္ စစ္မွန္ေသာ ဗုဒၶ၏ကုိယ္ပြားသာလွ်င္ ျဖစ္တန္ရာ၏ဟု ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ား အယုံအႀကည္ရွိေသာ မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္ျမတ္ႀကီးသည္ ရခုိင္လူမ်ဳိးတုိ႔ သမုိင္း မွတ္တမ္းအားလုံး၏ ကုိးကားခ်က္ျဖစ္သည္။ ထုိသမုိင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာရွိခဲ႔ျပီးေနာက္ မ်က္ေမွာက္ထုံးတမ္းစဥ္လာမ်ားကုိ ထည့္သြင္းထားရွိခဲ့သည္။ သီရိလကၤာ၏ ပါဠိစာေပမွ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ဆင္းသက္ႀကီးထြားလာမွဳရွိျပီး ပုဂံ၏ လႊမ္းမုိးမွဳေအာက္မွာ ကုိးကြယ္မွဳ ဘာသာအယူ၀ါဒအဆင့္ဆင့္ထိ က်ယ္ျပန္႔လာခဲ့ပါသည္။

စႏၵသူရိယ ဘုရင္မင္းျမတ္ ရခုိင္ျပည္ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔စဥ္အခ်ိန္အခါက ဗုဒၶရုပ္ထုေတာ္ကုိ သြန္းလုပ္ခဲ့သည္ဟု ရုိးရာဓေလ့ ထုံးတမ္းစဥ္လာယုံႀကည္မွဳ ထားရွိခဲ့သည္။ စႏၵသူရိယဘုရင္မင္းျမတ္ သည္ ဗုဒၶ၏ ေဟာႀကားျပသမွဳတုိ႔၏ သတင္းကုိ ႀကားသိရျပီး ဗုဒၶကုိရုိေသကုိးကြယ္ရန္ ဆႏၵျပင္းျပလာသည္ဟု အဆုိရွိေလသည္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံ သာ၀တၳိျပည္တြင္ သီတင္းသုံးေနထုိင္ေတာ္မူေသာ ေဂါတမျမတ္ဗုဒၶသည္ ထုိအေႀကာင္းအရာကုိ သိရွိလာေသာေႀကာင့္ ျမတ္ဗုဒၶက သူ၏တပည့္သာ၀က တစ္ပါးျဖစ္ေသာ အရွင္အာနႏၵာအား ေျပာျပေလသည္မွာ “ေႀကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းေသာ ေရနဂါးမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ထားသည့္ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔ေသာ ျမစ္ပင္လယ္သမုဒၵရာ "ကုိ ျဖတ္ေက်ာ္လာရမည္ျဖစ္၍ ဤကဲ႔သုိ႔ေသာ ခက္ခဲႀကမ္းတမ္းေသာခရီးသည္ စႏၵသူရိယဘုရင္မင္းျမတ္အတြက္ အလြန္အႏၱရာယ္ရွိလိမ့္မည္။

ထုိ႔ေႀကာင့္ တပည့္ရဟႏၱာ (၅၀၀) ႏွင့္အတူ ေဂါတမျမတ္ဗုဒၶသည္ ေကာင္းကင္ခရီးျဖင့္ ႀကြခ်ီေတာ္မူလာျပီး ေက်ာက္ေတာ္ျမဳိ႕၏ တဖက္ကမ္းရွိ ေမာရပဗၺတေတာင္၌ ဆင္းသက္ရပ္နားေတာ္မူခဲ႔ေလသည္။ ဤတြင္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ေရွးေရွးဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာက က်င္လည္ေတာ္မူခဲ႔ေသာေနရာတုိ႔တြင္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိ ဌာပနာထည့္၍ ဘုရားပုထုိးမ်ားစြာတုိ႔ကုိ တုိင္းျပည္အႏွံ႔ တည္ထားကုိးကြယ္လာႀကလိမ့္မည္ဟု ႀကဳိတင္ေဟာကိန္းထုတ္ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ေပးခဲ့ေလသည္။ ဤကဲ႔သို ႔ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဗ်ာဒိတ္ေပးခ်ိန္တြင္" မဟာပထ၀ီေျမႀကီးသည္ တုန္လွဳပ္လာျပီး ပင္လယ္သမုဒၵရာေရတုိ႔သည္ ေရေႏြးအုိးဆူသကဲ့သုိ႔ ဆူပြက္လာခဲ့ေလသည္။" စႏၵသူရိယဘုရင္မင္းျမတ္သည္ ဤနိမိတ္ေဆာင္ေသာ လကၡဏာမ်ား၏ ဆုိလုိရင္းကုိ သူ၏ေဗဒင္ဆရာ၊ ဟူးရားတတ္တုိ႔အား ေမးျမန္းစုံစမ္းလွ်က္ တုန္လွဳပ္ထိတ္လန္႔ရျခင္းျဖစ္ေလသည္။

ေဂါတမျမတ္ဗုဒၶ ရခုိင္ျပည္ကုိ ေရာက္ရွိလာသည့္အေႀကာင္းအရင္းကုိ စႏၵသူရိယဘုရင္မင္းျမတ္ သိရွိေတာ္မူေသာအခါ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ အေျခြအရံတုိ႔ႏွင့္အတူ သူ၏မိဖုရားေခါင္ႀကီး စႏၵရမာလာ၊ သူ၏မွဳးမတ္ တုိင္းသူျပည္သားတုိ႔ႏွင့္အတူ ပဗၺတေတာင္ေပၚသို႔ သြားေရာက္ႀကေလသည္။ ဘုရင္မင္းျမတ္သည္ ေဂါတမျမတ္ဗုဒၶအား အရုိအေသေပးျပီးေနာက္ ဗုဒၶက သူ႔အား "ပဋိစၥသမုပၸါဒ္စက္၀ုိင္းတရားေတာ္"ကုိ ေဟာႀကားသင္ျပခဲ့ေလသည္။ ယင္းျပီးေနာက္ ျမဳိ႕ေတာ္တြင္(၇) ရက္ႀကာ သီတင္းသုံးေနထုိင္ေတာ္မူမည္ကုိ ဗုဒၶကသေဘာတူလက္ခံေလသည္။

ျမဳိ႕ေတာ္မွ ျမတ္ဗုဒၶမထြက္ခြာမွီ ျမတ္ဗုဒၶပရိနိဗၺာန္ ျပဳေတာ္မူျပီးေနာက္ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀၀၀)တုိင္တုိင္ ႀကည္ရုိေလးစားမွဳခံရမည္ျဖစ္ေသာ ဆံေတာ္ဓါတ္ႏွင့္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ရုပ္ထုကုိယ္ပြားေတာ္တစ္ဆူထားခဲ႔မည္ဟု ဗုဒၶသေဘာတူလက္ခံေလသည္။

နန္းေတာ္ရာ၏ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ သီရိဂုတၱေတာင္ကုန္းေပၚတြင္ အေလးအျမတ္ထားရွိေသာ ဗုဒၶရုပ္ထုေတာ္ကုိ ေကာင္းကင္ဘုံ ဗိသုကာပညာရွင္ နတ္မ်ား၏ဘုရင္ သိႀကားမင္းႏွင့္အတူ စႏၵသူရိယဘုရင္မင္းျမတ္အပါအ၀င္ တုိင္းသူျပည္သားတုိ႔က တည္ထားကုိးကြယ္ႀကေလသည္။ ရုပ္ထုေတာ္အတြင္းပုိင္းသုိ႔ ေဂါတမျမတ္ဗုဒၶ၏ ရင္ေငြ႔ေတာ္ဓါတ္ထည့္လုိက္ေသာအခါ ေဂါတမျမတ္ဗုဒၶႏွစ္ဆူရွိလာသကဲ႔သုိ႔ ျဖစ္ေပၚလာေလသည္။

အံ့ႀသႀကည္ညဳိစရာေကာင္းလွေသာ လကၡဏာရပ္မ်ား ေပၚထြက္လာေလသည္။ မဟာပထ၀ီေျမႀကီး တုန္လွဳပ္လာျပီး ရုပ္ထုေတာ္သည္ တျဖည္းျဖည္း အသက္ရွိသကဲ႔သုိ႔ သူ၏ ေနာင္ေတာ္ ေဂါတမျမတ္ဗုဒၶအား ႀကဳိဆုိသည့္အေနအထားႏွင့္ မတ္တပ္ထရပ္ေလသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေဂါတမျမတ္ဗုဒၶသည္ သူ၏သာ၀က တပည့္ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္အတူ သံတြဲဘက္သုိ႔ ေကာင္းကင္ခရီးျဖင့္ ႀကြခ်ီေတာ္မူေလသည္။ ယင္းအခ်ိန္အတြင္း စႏၵသူရိယဘုရင္မင္းျမတ္သည္ သူ၏ မူးမတ္ေသနာပတိတုိ႔ႏွင့္အတူ အေႀကာင္းကိစၥတုိ႔ကုိ တုိင္ပင္ျပီးေနာက္ ျမတ္ဗုဒၶ၏စစ္မွန္ေသာ ရုပ္ထုေတာ္အား ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္ျပီး ပြဲလမ္းသဘင္မ်ား က်င္းပခဲ့ေလသည္။" ရုပ္ထုေတာ္၏ ထူးျခားခ်က္မ်ားမွာ ေရာင္ျခည္ေတာ္ေျခာက္သြယ္ ထြက္ရွိေလသည္။

ရုိေသကုိင္းရွုိင္းသူမ်ားမွာ အနီးကပ္ဖူးေမွ်ာ္လာေသာအခါ ေရာင္ျခည္ေတာ္မ်ား ထြက္ရွိျပီး အယုံအႀကည္မရွိသူမ်ား ဖူးေမွ်ာ္ေသာအခါ ေရာင္ျခည္ေတာ္မ်ား ေမွးမွိန္သြားေလ့ရွိသည္"ဟု အဆုိရွိခဲ့ေလသည္။ ရုပ္ထုေတာ္တည္ရွိေသာ ေနရာ၏ပတ္၀န္းက်င္ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာတုိ႔တြင္ အေစာင့္အေရွာက္အျဖစ္ ေက်ာက္ရုပ္ထုမ်ားထားရွိျပီး မေကာင္းေသာ အႀကံအစည္ ရည္ရြယ္ခ်က္တုိ႔ႏွင့္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္အနီးသုိ႔ လာေရာက္သူတုိ႔အား အေ၀းသုိ႔ ေရွာင္ရွားသြားေစသည္။

ေ၀သာလီေခတ္မွ ပထမဘုရင္တုိင္ေအာင္ ဗုဒၶရုပ္ထုေတာ္အတြက္ ေက်ာက္ပလႅင္တစ္ခုတည္ေဆာက္ျပီး သိမ္ေတာ္ကုိ ျပန္လည္တည္ေဆာက္သည္ဟု အဆုိမွတပါး အျခားမည္သည့္အေႀကာင္းအရာကုိမွ မွတ္တမ္းတင္ထားျခင္း မရွိခဲ႔ေပ။ ေ၀သာလီမွ ပထမဆုံးဘုရင္၏ အရုိက္အရာကုိ ဆက္ခံသူသည္ မဟာမုနိသိမ္ေတာ္အား ျပန္လည္မြမ္းမံျပင္ဆင္မွဳ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ သီရိလကၤာႏွင့္ ပုဂံမွ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားသည္ ရုပ္ထုေတာ္အား ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္ရန္ ေရာက္ရွိလာခဲ႔ႀကသည္။ ပ်ဴ-ဗမာႏွင့္ မြန္ဘုရင္မ်ားက မဟာမုနိ သိမ္ေတာ္ႀကီးအတြင္း အေလးအျမတ္ထားေသာ ဗုဒၶရုပ္ထုေတာ္အား ပုိင္ဆုိင္လုိေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ရခုိင္ျပည္ကုိက်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္လာခဲ႔ႀကသည္ဟု အဆုိရွိေလသည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း မည္သည့္ဘုရင္တစ္ပါးမွ ေအာင္ျမင္မွဳ မရွိခဲ႔ေပ။ တခ်ဳိ႕သည္ သိမ္ေတာ္ႀကီးအား ျပန္လည္ျပဳျပင္ မြမ္းမံရန္ ကတိက၀တ္ျပဳခဲ့ႀကသည္။ (၁၂) ရာစုအခ်ိန္တြင္ သိမ္ေတာ္ႏွင့္ ဗုဒၶရုပ္ထုေတာ္ ေပ်ာက္ဆုံးခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေလးျမဳိ႕ေခတ္မွ ဘုရင္တပါး၏ အရုိက္အရာဆက္ခံသူမ်ားသည္ ယုံႀကည္မွုကုိ ဆက္လက္ေထာက္ခံျခင္းျဖင့္ ရုပ္ထုေတာ္ႏွင့္ သိမ္ေတာ္ႀကီးတုိ႔ကုိ ျပန္လည္ရွာေဖြေတြ႔ရွိျပီး သိမ္ေတာ္အား ျပန္လည္ေဆာက္ခဲ႔ႀကေလသည္။

ေျမာက္ဦးမင္းဆက္ကုိ တည္ေထာင္သူ ဘုရင္မင္းေစာမြန္သည္ သူ၏ျမဳိ႕ေတာ္မွ မဟာမုနိသုိ႔ လမ္းတခုေဖာက္လုပ္တည္ေဆာက္ျပီး မင္းမ်ဳိးမင္းႏြယ္တုိ႔၏ ရုိးရာထုံးတမ္းစဥ္လာ မ်ားအရ ဘုရားဖူးခရီးစဥ္တစ္ခုစတင္ခဲ့ေလသည္။ (၁၆) ရာစုတြင္ ဘုရင္းမင္းဗာသည္ ေျမာက္ဦးျမဳိ႕မွ သွ်စ္ေသာင္းဘုရားအပါအ၀င္ တုိင္းျပည္အႏွံံံ႔တြင္ တည္ရွိေနေသာ ဘုရားေက်ာင္းအေဆာက္အဦး အမ်ားအျပားတုိ႔အတြင္း မူရင္းႏွင့္ ဆင္တူျဖစ္ေသာ မေရမတြက္ႏုိင္သည့္ မဟာမုနိရုပ္ပြားေတာ္မ်ားကုိ ထုလုပ္ထားရွိရန္ အမိန္႔ေတာ္ခ်မွတ္ခဲ့ေလသည္။

၁၇၈၄-ခု တြင္ ျမန္မာဘုရင္ ဘုိးေတာင္ဘုရားသည္ ရခုိင္ျပည္ကုိ သိမ္းပုိက္ေလသည္။ ထုိ႔ေနာက္ မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္ျမတ္အား မႏၱေလးသုိ႔ သယ္ယူသြားခဲ႔သည္။ ထုိရုပ္ရွင္ေတာ္ျမတ္ႀကီးအား ျမန္မာျပည္တြင္ ယေန႔ထိတုိင္ အေလးျမတ္ဆုံးထားေသာ ရုပ္ထုေတာ္အျဖစ္ ဆက္လက္မွတ္ယူထားႀကဆဲျဖစ္သည္။ ဆုံးရွုံးသြားေသာ အေမြအႏွစ္ေႀကာင့္ ရခုိင္ျပည္သူတုိ႔အား နက္နက္နဲနဲ စိတ္ထိခုိက္ေစခဲ႔သည္။ ဆက္လက္ျပီး မႀကာမီ ျဗိတိသွ်တုိ႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကုိ ရခုိ္င္ျပည္သူတုိ႔ ဆက္လက္ခံရေလသည္။ (၁၈၆၇) ခုႏွစ္တြင္ မဟာမုနိသိမ္ေတာ္ရာ အနီးပတ္၀န္းက်င္မွ ေတြ႔ရွိေသာ ေက်ာက္ရုပ္ထုေတာ္တစ္ဆူအတြက္ ဘုရားသိမ္ေတာ္ကုိတည္ေဆာက္ခဲ႔ႀကသည္။

လြန္ခဲ႔ေသာ ႏွစ္(၈၀)အတြင္းက နဂုိမူရင္းအတုိင္း သိမ္ေတာ္ႀကီးကုိ ျပန္လည္ျပင္ဆင္မြမ္းမံမွဳတုိ႔ကုိ လုပ္ေဆာင္ခဲ႔သည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ ေအာက္ရင္ျပင္မ်ားကုိ ျပန္လည္ထိမ္းသိမ္းေပးျပီး မႏၱေလး၌ရွိေသာ မူရင္းမဟာမုနိ ထုိင္ေတာ္မူပုံစံ ေႀကးရုပ္ထုေတာ္္အသစ္တစ္ဆူကုိ သြန္းလုပ္ခဲ႔ႀကသည္။ ယေန႔အခါမွာ မဟာမုနိဘုရားသိမ္ေတာ္ေနရာသည္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ဘုရားဖူးတုိ႔၏ အေရးႀကီးေသာ ဗဟုိအခ်က္အခ်ာ တစ္ခုအျဖစ္ ျပန္လည္စည္ကားလာခဲ့သည္။

မဟာမုနိသိမ္ေတာ္သည္ နန္းေတာ္ရာကုန္း၏ အေရွ႔ေျမာက္ေထာင့္၌ရွိေသာ ေတာင္ပူစာတစ္ခုကုိ လႊမ္းျခဳံျပဳလုပ္ထားေသာ ေနရာတစ္ခုျဖစ္သည္။ ေရွးႏွစ္ေပါင္း ရာစုမ်ားစြာကပင္ မဟာမုနိဘုရားသိမ္ေတာ္တြင္ ဘုရားဖူးခရီးသည္မ်ား စည္ကားသုိက္ျမဳိက္ေနေသာ ဗဟုိအခ်က္အခ်ာလည္းျဖစ္ျပီး က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္သူမ်ား လက္ေအာက္ ရခုိင္ျပည္ က်ေရာက္ျပီး ရခုိင္ျပည္သူျပည္သားမ်ား ဆင္းရဲဒုကၡခံစားခဲ႔ရေလေသာအခါ ယာယီအားျဖင့္ ဘုရားဖူးခရီးသည္မ်ား နည္းပါးမႈရွိခဲ႔ေလသည္။ မူရင္းအေဆာက္အဦး၏အႀကြင္းအက်န္ လုံး၀မရွိခဲ႔ေသာ္လည္း ယင္း၏ မူရင္းပုံစံတစ္ခုျဖစ္သည္ကုိ ေကာင္းကင္ဓါတ္ပုံမ်ားတြင္ ေတြ႔ျမင္ႏုိင္သည္။

ဘုရားသိမ္ေတာ္ကုိ ေထာင့္မွန္စတုဂံနံရံႏွစ္ဆင့္ က ၀ုိင္းရံထားရွိျပီး သိမ္ေတာ္၏အေရွ႔ဘက္ အေနာက္ဘက္ေတာင္ဘက္ႏွင့္ ေျမာက္ဘက္တုိ႔တြင္ ၀င္ေပါက္ေလးေပါက္ ေဖာက္ထားျပီး အေရွ႕ဘက္၀င္ေပါက္ကုိအဓိက ၀င္ေပါက္အျဖစ္ ထားရွိသည္။ ပထမဆုံး ရင္ျပင္၏ အေရွ႕ေတာင္ေထာင့္ႏွင့္ အေရွ႕ေျမာက္ေထာင့္တုိ႔တြင္ ဗုဒရုပ္ထုေတာ္ႀကီးအား ရုိးရာဓေလ့ထုံးတမ္းစဥ္လာမ်ားအရ ကုိယ္လက္သန္႔စင္ရန္အတြက္ အသုံးျပဳရန္ ေရကန္ႀကီးႏွစ္ခု ထားရွိပါသည္။ အိႏၵိယအေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း "နာလႏၵ" ၌ရွိေသာ ထင္ရွားေက်ာ္ႀကားေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား စုေ၀းေနထုိင္ေသာ ေနရာတစ္ခုျဖစ္ျပီး ေရွး (၆) ရာစုမွပင္ အဆင့္ဆင့္ေျပာင္းလဲ တုိးတက္လာေသာ အဓိက ဂူဘုရားေက်ာင္းေတာ္တြင္ ယခင္မူရင္းနည္းတူ အနီးစပ္ဆုံး ပုံစံျဖစ္ေသာ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ကုိ ေတြ႔ရွိႏုိင္ေလသည္။

မူရင္း။ ။။။။ဘုရားသမိုင္းစာအုပ္မွ ေကာက္ႏႈတ္တင္ျပသည္။

ျမန္မာရိုးရာယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဗုဒၶေစတီေတာ္မ်ား ဆိုဒ္မွာျပန္လည္မွ်ေ၀သည္။

ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းႀကီး

အေလးခ်ိန္  ...   ၁၈၀၀၀၀ ပိႆာ (တန္ခ်ိန္ ၂၉၀)
အတုိင္းအတာ  ...   အဝ(၈)ေတာင္၊ ေစာက္ (၁၂) ေတာင္
သြန္းလုပ္သည့္ေန႕   ...  သကၠရာဇ္ (၈၃၇) ခုႏွစ္၊ တေပါင္းလဆန္း(၈)ရက္၊ ၾကာသေတးေန႔
ေရႊတီဂုံေစတီေတာ္,သုိ႔ တင္လႉသည့္ေန႔  ...   သကၠရာဇ္ (၈၃၈) ခုႏွစ္၊ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔
ေဒါပုံျမစ္လည္တြင္ နစ္ျမဳပ္သြားသည့္ႏွစ္  ....   သကၠရာဇ္ (၉၇၄)ခုႏွစ္
ေက်ာ္ၾကားမႈ ......    ေပ်ာက္ဆံုးနစ္ျမွဳပ္ေနမွဳ

ကမာၻ႕အၾကီးဆံုး ေခါင္းေလာ င္းၾကီး

ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းႀကီးသည္ ကမၻာ့အႀကီးဆံုး ေခါင္းေလာင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေသာ ေခါင္းေလာင္းကို စိန္ေခၚသည့္ ေခါင္းေလာင္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ယင္းကား မြန္ဘာသာအားျဖင့္ 'အပိႏၷေသာ္' သို႔မဟုတ္ 'ဓမၼေစတီ' ေခါင္းေလာင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ေခါင္းေလာင္း ဘြဲ႕အမည္မွာ ျမန္မာဘာသာအားျဖင့္ 'အဝိႏၵေဆာက္'ဟု ေခၚပါသည္။ ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းသည္ ဇာကိုလိုေကာ ေခါင္းေလာင္းထက္ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးတစ္ခုစာ ပို၍ ႀကီးမားေနသည္ကို အံ့ၾသဖြယ္ရာ ေတြ႕ရွိရသည္။ ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းကို ကမၻာ့အႀကီးဆံုး ေခါင္းေလာင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ရမည္ ျဖစ္ေပသည္။ ထုိ႔အျပင္ ဇာကိုလိုေကာ ေခါင္းေလာင္းသည္ (၁၈) ရာစုတြင္ သြန္းလုပ္ေသာ ေခါင္းေလာင္းျဖစ္ၿပီး ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းမွာ ေအဒီ ၁၅ ရာစုက သြန္းလုပ္ခဲ့ေသာ ေခါင္းေလာင္း ျဖစ္သျဖင့္ ႏွစ္(၃ဝဝ) ပို၍ ေစာေနသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းသည္ ကမၻာ့အႀကီးဆံုး ေခါင္းေလာင္း ျဖစ္သင့္ေပသည္။

ေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးကုိ ဆယ္ယူရရွိမည္ဆိုပါက မြန္အမ်ဳိးသားတုိ႔၏ ယဥ္ေက်းမူ,အေမြအႏွစ္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးႏွင့္ပက္သက္သည့္ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္တုိ႔ကုိ ျပည္သူမ်ားသု႔ိ အေသအခ်ာတင္ျပနိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းအျပင္ တရုပ္တုိ႔၏ ေၾကးသြန္အတတ္ပညာထက္ ႏွစ္ေပါင္း(၁၅၀၀)ခန္႔ ေစာသည့္ မြန္တုိ႔၏ ယုိးဒယားနုိင္ငံ ဘန္းခ်ိဳင္းေဒသ ေၾကးသြန္အတတ္ပညာအတြက္ႀကီးမားေသာ သက္ေသ အေထာက္အထားတစ္ခု ျဖစ္လာမည္။
လွဴဒါန္းယခု ေရႊတိဂံု ေစတီေတာ္

ျမန္မာ့ သမုိင္းတြင္ မြန္တို႔၏မဂဒူးမင္းဆက္တြင္ ၁၆ ဆက္ေျမာက္ မြန္ဘုရင္ ဓမၼေစတီမင္း သည္ ဟံသာဝတီ (ယခု ပဲခူး) မွ အုပ္စုိးၿပီး ၁၄၈၀ ခုတြင္ လူဦးေရ စစ္တမ္း ေကာက္ယူခဲ့သည္။ ဓမၼေစတီမင္းႀကီးသည္ ဥပုိက္၊ သမႏၲရာဇ္၊ ဘုရင္ရာဇာ၊ စြႏၲရာဇာ အမတ္ေလးဦးကို အိမ္ဦးေရစာရင္း ေကာက္ယူရန္ တာဝန္ ေပးခဲ့သည္။ အမတ္မ်ားက အိမ္စာရင္းသာမက အိမ္တုိင္းမွ ေၾကးကုိပါ ေကာက္ခံခဲ႔ရာ ေၾကးစင္ တစ္သန္းႏွင့္ ရွစ္သိန္း ရရွိခဲ႔သည္။ မင္းႀကီးက ေၾကးပါ ေကာက္ယူခဲ႔ေသာ အမတ္ေလးဦး အား အျပစ္ဒဏ္ေပး၏။ ေၾကးမ်ားကုိ ကာယကံရွင္မ်ားအား ျပန္ေပးေစသည္။ ပုိင္ရွင္မ်ားက ျပန္မယူပဲ မင္းႀကီး သင့္ေတာ္သလုိသာ အသံုး ျပဳရန္ေလွ်ာက္ထားေလသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဓမၼေစတီမင္းႀကီးသည္ ဤေၾကးမ်ားျဖင့္ အမတ္ႀကီး ဗညားအိမ္ကို အႀကီးအမွဴး ခန္႔ေတာ္မူသည္။ အမတ္ႀကီးသည္လည္း ေဇယဗာဟု၊ ပဲခူးသဥတၱရာ၊ နႏၵစည္သူေက်ာ္၊ သံဃရာဇာ စသည့္ ဆရာတုိ႔ အခါေပးသည့္ အတုိင္း တေပါင္းလဆန္း (၈)ရက္၊ ၾကာသပေတးေန႔ သိဟ္လဂ္တြင္ ပြဲႀကီးသဘင္ ႀကီးစြာျပဳ၍ ေခါင္းေလာင္းႀကီးကို သြန္းလုပ္ေစသည္။

အမတ္ႀကီးသည္လည္း ဆရာတုိ႔ အခါေပးသည့္အတုိင္း တေပါင္းလဆန္း (၈)ရက္၊ ၾကာသာပေတးေန႔ သိဟ္လဂ္တြင္ ပြဲႀကီးသဘင္ျပဳ၍ ေခါင္းေလာင္းႀကီးကုိ ျပဳလုပ္ေတာ္မူသည္။ သို႔ေသာ္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ ထူးထူးျခားျခား အသံမျမည္ပဲရွိခဲ႔သည္။ (သမုိင္းအရ ထုိေခါင္းေလာင္းႀကီးကုိ နကၡတၱေဗဒသေဘာအရ မေကာင္းေသာ ၁၄၈၄-ခု၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၅)ရက္ေန႔တြင္ စတင္သြန္းခဲ့ၿပီး အသံမမည္ဟု ဆုိသည္။) ေခါင္းေလာင္းသြန္းလုပ္စဥ္ `ေလာကဥာဏ´ အမည္ရွိ ေဗဒင္ဆရာတစ္ဦးက ေခါင္းေလာင္းသြန္းလုပ္ၿပီးလွ်င္ အျပစ္အနာအဆာမရွိ ေခ်ာေမာလိမ္႔မည္။ သို႔ေသာ္အသံကာ ျမည္မည္မဟုတ္ဟု မင္းႀကီးအားေလွ်ာက္၏။ မင္းႀကီးက အေၾကာင္းစုံေမးျမန္းရာ ေခါင္းေလာင္းျပဳလုပ္ရန္ ဆရာတုိ႔ေပးေသာအခါသည္ နကၡတ္ေျခာက္လုံးျဖစ္သည္။ ေျခာက္လုံးမွာ မိေက်ာင္းနကၡတ္ ျဖစ္သျဖင့္ မိေက်ာင္းမွာ လွ်ာမရွိ၍ အသံမျမည္ႏုိင္ေခ်။ မင္းႀကီးလည္း ေခါင္းေလာင္းကို မြန္ဘာသာျဖင့္ အပိႏၷေသာ္ဟု ဘြဲ႕အမည္ေပးၿပီး ေကာဇာသကၠရာဇ္(၈၃၈)ခုႏွစ္၊ သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ေန႔တြင္ ေရႊတိဂုံရင္ျပင္တြင္ ခ်ိတ္ဆြဲလွဴဒါန္း ေရစက္ခ်ေတာ္မူသည္။ ေခါင္းေလာင္းႀကီးကုိ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ “အဝိႏၵေဆာက္’’ဟု အမည္ရသည္။ (ေရႊတိဂံု ေစတီေတာ္ တည္ရွိရာ ကုန္းေတာ္ေပၚတြင္ ပထမဦးဆံုးလွဴဒါန္းေသာ ေခါင္းေလာင္းမွာ ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းႀကီးပင္ ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ေရႊတိဂံုကုန္းေတာ္ေပၚရွိ ေခါင္းေလာင္းစုစုေပါင္း (၂၉)လံုးရွိသည္။ သုေတသန= ေမယာအမ္တီ)

ေရွးေခတ္စာ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ၄င္း ေခါင္းေလာင္းႀကီးတြင္ ေၾကးနီ အျပင္ ေရႊ၊ ေငြ တုိ႔လည္း ပါသည္ဟုဆုိသည္။ ေခါင္းေလာင္းထဲတြင္ ျမ ႏွင့္ နီလာ ရတနာတုိ႔လည္း ျမႇဳပ္ထားသည္ဟု ဆုိသည္။ ဓမၼေစတီမင္း ဥစၥာႂကြယ္ဝ ပံုအရ ၄င္းမွာျဖစ္ႏုိင္သည္။ ေခါင္းေလာင္းႀကီးသည္ ၁၂-ေတာင္ ျမင့္ၿပီး ၈-ေတာင္ က်ယ္သည္။ တစ္ၿပိဳင္တည္းမွာပင္ ၅၀၀ပိႆာရွိ ေခါင္းေလာင္းအေသးလည္း သြန္းေလာင္းလွဴတန္း ခဲ့သည္ဟုအဆုိရွိသည္။
 ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား ေရာက္ရွိျခင္း

ေနာင္ ႏွစ္တစ္ရာ ၾကာၿပီးေနာက္ ၁၅၈၂ ခုတြင္ အီတလီေက်ာက္ကုန္သည္ `ဂစပါရုိ ဘယ္ဘီ´သည္ ေရႊတိဂံုဘုရား သုိ႔ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ေရႊတိဂံုဘုရားကုိ အေသးစိတ္ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။ သူေရးခဲ့သည္မွာ "ကြၽႏ္ုပ္ ေတြ႕ခဲ့ရသည္မွာ အလြန္ခမ္းနားေသာ ခန္းမႀကီးထဲတြင္ အလြန႔္အလြန္ ႀကီးမားေသာ ေခါင္းေလာင္းႀကီး ရွိၿပီး အတုိင္းအတာအားျဖင့္ ေျခာက္လွမ္း ႏွင့္ သံုးဖန္ ရွိၿပီး အထက္မွ ေအာက္သုိ႔ စာလံုးတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုပူးကပ္ေနေသာစာမ်ား အျပည့္ေရးထားၿပီး ဖတ္ရမည္ပံု မေပၚေပ။"

၁၅၃၀-ခုတြင္ မြန္ဘုရင္မ်ား၏ အာဏာစက္ က်ဆင္းလာၿပီး ၁၅၃၅-ခုတြင္ ေအာက္ျပည္သည္ အထက္ျပည္ႏွင့္ ျခားနားသြားသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ဥေရာပကုန္သည္ ႏွင့္ စြန္႔စားရွာေဖြသူမ်ား ေအာက္ျမန္မာျပည္ သုိ႔ ေရာက္လာၾကသည္။ ၁၅၉၀-ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ေပၚတူဂီလူမ်ိဳး စြန္႔စားရွာေဖြသူ `ဖီလစ္ဒီဘရုတ္တုိ ရနီကုတ္´အား စီရမ္(သန္လ်င္)တြင္ ရခိုင္ဘုရင္က ကုန္သြယ္ရံုးဖြင့္ခြင့္ ေပးလုိက္သည္။ ၁၆၀၀-ခုတြင္ သူ၏ၾသဇာမွာ ျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္ အပါအဝင္ ဒဂံုအထိ ေရာက္သည္။
ယူေဆာင္ျခင္း

ခရစ္ႏွစ္ ၁၆၀၈-ခုႏွစ္တြင္ ေပၚတူဂီလူမ်ဳိး ဖိလစ္ဒိုဘရစ္တိုသည္ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းႀကီးကုိ အရည္ႀကိဳ၍ အေျမာက္သြန္းလုပ္ရန္ ေတာင္ေပၚမွ လိွမ့္ခ်၍ ျမစ္ကမ္းနားထိ ဆင္မ်ားျဖင့္ဆြဲကာ ပုဇြန္ေတာင္ ေရလက္ၾကားတြင္ ေဖါင္ေပၚသုိ႔ တင္ခဲ့သည္။ ေဖာင္ျဖင့္ သန္လ်င္သို႔ သယ္ေဆာင္ခဲ႔သည္။ သုိ႔ေသာ္ ပဲခူးျမစ္၊ ရန္ကုန္ျမစ္ႏွင့္ ငမုိးရိပ္ေခ်ာင္း သုံးသြယ္ဆုံဆည္းရာ ေဒါပုံျမစ္ ေနရာတြင္ ေဖာင္ပ်က္ၿပီး ေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ ေရေအာက္သုိ႔ က်သြားခဲ့သည္။ ဖိလစ္ဒိုဘရစ္တိုလည္း ေရေအာက္သို႔ ပါသြားခဲ့သည္။ ေပၚတူဂီတုိ႔လည္း ၄င္းကိုခုိးယူျခင္းေၾကာင့္ အထိနာသည္။ ေပၚတူဂီ ဂတ္ရံုးအား ေဒါသထြက္ေသာ ဗမာမ်ားက တုိက္ခုိက္ခဲ့ၿပီး မွတ္တမ္းမ်ားအရ ေပၚတူဂီေခါင္းေဆာင္မွာ ဝါးရင္းတုတ္ျဖင့္ တစ္ခ်က္ျခင္း ရုိက္၍ တေျဖးေျဖးျခင္း ေသေစသည္ ဟုဆုိသည္။ ေဒါပုံျမစ္အကူးတြင္ ေဖာင္နစ္ၿပီး ေခါင္းေလာင္းႀကီး ေရထဲနစ္ျမွဳပ္သြားသည္မွာ ယေန႔ထက္တိုင္ ျဖစ္သည္။ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္း ေရေအာက္နစ္ျမွဳပ္ေနသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း (၄၀၀) နီးပါးရွိေခ်ၿပီ။

( ဖီလစ္ ဒီဘေရဒိုမွာ ရခိုင္ဘုရင့္တပ္မေတာ္၏ ေၾကးစား စစ္ဗိုလ္တစ္ဦးျဖစ္ပီး ရခိုင္ဘုရင္ ထံမွာ့ သန္လွ်င္ၿမိဳ႕ကိုစားခြင့္ေလွ်ာက္ထား ရယူသူျဖစ္သည္။ သူအင္အားႀကီးမားလာေသာ အခါ ရခိုင္ဘုရင္ကိုျပန္လည္ပုန္ကန္ေလသည္။ ထိုအခါ ရခိုင္အိမ္ေရွ႕မင္း မင္းခေမာင္းကိုယ္တိုင္ဦးစီးေသာ ရခိုင္ဘုရင့္ေရတပ္မေတာ္မွာ့ သန္လွ်င္ကိုလာေရာက္တိုက္ခိုက္ေလသည္။ ဖီလစ္ဒီဘေရတိုလည္း သေဘၤာ သံုးစီးျဖင့္ထြက္ေျပးေလသည္ ထြက္ေျပးရာလမ္းတြင္ ရခိုင္ဘုရင့္ေရတပ္မေတာ္ႀကီးႏွင့္ ထိပ္တိုက္တိုးေလသည္။ ရခိုင္ေရတပ္မေတာ္ႀကီးသည္လည္း သန္လွ်င္ကို မေရာက္ေသးေသာေၾကာင့္ ေပါ့ေပါ့ေလွ်ာ့ေလွ်ာ့ႏွင့္ ခ်ီတက္လာသည့္အျပင္ တပ္ဦးတြင္ ရခိုင္အိမ္ေရွ႕မင္း မင္းခေမာင္းကိုယ္တိုင္ခ်ီတက္လာရာ ရခုိင္မင္းသားသည္ ေပၚတူဂီ တို႕၏ဖမ္းစီးျခင္းကိုခံရေလသည္။ ဖီလစ္ဒီဘေရတိုက မိမိကိုယ့္ ျပည္ေထာင္ဘက္မင္းအျဖစ္သတ္မွတ္ပါက အိမ္ေရွ႕မင္းကို ျပန္လည္လြတ္ေပးမည္ဟု အေရးဆိုေသာ္ေၾကာင့္ ရခိုင္ဘုရင္ သည္လည္း မိမိသားေတာ္အသက္ မေသေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္ဘက္မင္းအျဖစ္သတ္မွတ္လိုက္ရသည္။ ထိုေနာက္တြင္ကား ဖီလစ္ဒီဘေရတိုသည္ သန္လွ်င္တြင္ ထင္တိုင္းက်ဲေလေတာ့သည္။ ေနာင္တြင္ အေနာက္ဖက္လြန္မင္းက ႀကီးမားေသာ တပ္မေတာ္ႀကီးႏွင့္ သန္လွ်င္ကို လာေရာက္တိုက္ခိုင္ေလသည္။ ဖီလစ္ဒီဘေရတိုသည္၊ ေတာင္ငူဘုရင္ နတ္သွ်င္ေနာင္ ႏွင့္အတူအဖမ္းခံရပီး အေနာက္ဖက္လြန္မင္းက တရားရံုးတင္စစ္ေဆးပီး သန္လွ်င္ၿမိဳ႕ သူ႕၏ အိမ္ေရွ႕တြင္ပင္ တံၾကင္လွ်ိဳသတ္ခံခဲ့ရသည္။ သန္လွ်င္တြင္ ယခုတိုင္ ဖီလစ္ ဒီဘေရဒို၏ အုတ္ဂူရွိေသးသည္။ ( တခ်ိဳ႕ေသာအေၾကာင္းအရာမ်ား မွားေကာင္းမွားႏိူင္သည္ သို႕ေသာ္ ေသခ်ာသည္မ်ားကား ဖီလစ္ဒီဘေရဒိုသည္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးႏွင့္အတူ နစ္ျမဳပ္သြား ျခင္းမဟုတ္ေပ))
ေခါင္းေလာင္းႀကီးျမဳပ္ေနေသာေနရာဆယ္ယူရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ား


ရန္ကုန္ရွိ သမုိင္းအေထာက္အထားမ်ားအရ ၁၈၀၀-ခုႏွစ္တြင္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးက်ရာေနရာတြင္ ဝဲကေတာ့ ထုိးသည္ဟု ပါသည္မွတပါး ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းႀကီးအား ဆယ္ယူမႈ မရွိေခ်။ ယခုေခတ္ လူႀကီးမ်ားပင္ ၄င္းဝဲကေတာ့ကုိ မ်က္ျမင္ကုိယ္ေတြ႕ရွိသည္ဟု ဆုိၾကသည္။ ျမစ္မွာ မနက္ေပ။ ေပ-၄၀ သာရွိၿပီး ေရေအာက္ရႊံညႊန္မ်ားမွာ ေနာက္ထပ္ ေပ-၄၀ ေလာက္ ရွိမည္ျဖစ္ၿပီး ၄င္းရႊံညႊန္မ်ားထဲတြင္ ေခါင္းေလာင္း ရွိေပမည္။

ဘုိးေတာ္ဘုရားေခါင္းေလာင္း (ေခၚ) ေခါင္းေလာင္းအေသးသည္လည္း ၿဗိတိသွ် သုိက္သမား (British Prize Agent) မ်ားက ၁၈၂၆-ခုတြင္ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ မွခ်ကာ ျမစ္ထဲက်ခဲ့ျပန္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ၿဗိတိသွ်တုိ႔ စြန႔္လႊက္ခဲ့ေသာ္ ၄င္းေခါင္းေလာင္းအား ရြာသားမ်ားက ဆယ္ယူခဲ့ၿပီး ေစတီေတာ္ထက္ သုိ႔ ျပန္ပုိ႔ခဲ့သည္။
ၿဗိတိသွ် တုိ႔ ႀကိဳးပမ္းမႈ

ၿဗိတိသွ်တို႔ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းၾကီးအား ဆယ္ယူရန္ အႀကိမ္ၾကိမ္ ၾကိဳးစားေသာ္လည္းမေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။ ျမန္မာတုိ႔က ေခါင္းေလာင္းႀကီးအား မူလတည္ရွိရာ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္သုိ႔ ျပန္ပုိ႔လွ်င္ ကူညီမည္ဟု ဆုိသျဖင့္ ၿဗိတိသွ်တုိ႔လည္း မစဥ္းစားပဲ ေခါင္းညႇိပ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာတုိ႔တြင္ ဉာဏ္နီဉာဏ္နက္ရွိသည္။ ေရငုတ္သမားမ်ားက ေခါင္းေလာင္း၏ ေအာက္တြင္ ဝါးလံုးေခါင္းမ်ား တစ္လံုးျခင္း သယ္ယူထဲ့ၿပီး စုေပါင္းတဲြခ်ည္ကာ ေရေပၚေပၚေစမည္။ ၄င္းႀကိဳးစားခ်က္သည္ ထုိအခ်ိန္က ျမန္မာတုိ႔ အမ်ဳိးသားေရး ရေစခဲ့သည္။
မုိက္ဟက္ျခာ
 ျမန္မာ အစုိးရ ႀကိဳးပမ္းမႈ

ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းႀကီးကို ရွာေဖြရန္ စတင္လံႈ႕ေဆာ္သူမွာ သမိုင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေဒၚရီရီ ျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာ အစုိးရသည္ အဂၤလိပ္ ေရငုတ္၊ ဇီဝ၊ ေရွးေဟာင္း ႏွင့္ စြမ္းအင္ ပညာရွင္ မုိက္ဟက္ျခာ (Mike Hatcher)အား ေခါင္းေလာင္းႀကီးအား ေဖာ္ယူ၍ ေစတီေတာ္သုိ႔ ျပန္လည္ပုိ႔ေဆာင္ရန္ အကူအညီ ရယူခဲ့ပါသည္။ ဂ်ပန္၊ ၾသစေၾတးလ်ႏွင့္ အေမရိကန္ တုိ႔ပါဝင္ေသာ ၄င္းလုပ္ငန္းကုိ ဟက္ျခာက သေဘာတူခဲ့ပါသည္။ ဗုဒၶသာသနာ ထြန္းကားေရး အက်ိဳးေဆာင္ ရစ္ခ်တ္ဂရီက အားတက္သေရာ ပါဝင္၍ ရံပံုေငြရွာခဲ့သည္။ ၄င္းလုပ္ငန္းကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အဆင့္ထိ စိတ္ဝင္စားေစသည္မွာ သံသယရွိစရာ မလုိပါ။ ဂ်ာမန္ရုပ္ရွင္ကုမၸဏီ တစ္ခုကလည္း ၄င္းစြင့္စားခန္းကုိ ရုပ္ရွင္ရုိက္ကူးမည္ ျဖစ္ၿပီး "ဒီတူးေဖၚေရးသာ ေအာင္ျမင္ခဲ့လွ်င္ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ပတ္သက္၍ ဒါဟာ ခရစ္ယာန္မွာ လုိတရခြက္ (Holy Grail) ရသလုိပါပဲ"ဟု ဆုိခဲ့သည္။

ဘာသာေရး ကုိင္းရႈိင္းေသာ ျမန္မာတုိ႔ကမူ ဗုဒၶ၏ ျမင့္ျမတ္ေသာ္ အေမြကုိ ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ၏ ကံ ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ လာလိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းႀကီးအား ဆယ္ယူျခင္းသည္ ျမင့္ျမတ္ေသာမင္းႏွင့္ သူ၏ျပည္သူျပည္သားမ်ား၏ ဆံုးရံႈးေနေသာ အေမြကုိ ျပန္လည္ရရွိၾကမွာ ေသခ်ာပါသည္။ ထို႔ျပင္ ၄င္းေခါင္းေလာင္းႀကီးတြင္ ေရးထုိးထားေသာ ေခါင္းေလာင္းစာမ်ားက သမုိင္းႏွင့္ ဘာသာစကားပညာရွင္ တုိ႔အတြက္ အဖုိးမျဖတ္ႏုိင္ေသာ အေထာက္အထားပင္ ျဖစ္ေပမည္။

၁၉၉၇-ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာ (၂၉)ရက္ေန႔တြင္ ဓမၼေစတီမင္း ေခါင္းေလာင္းေတာ္ ရွာေဖြဆယ္ယူေရးလုပ္ငန္း ညႇိႏိႈင္းအစည္းအေ၀းပြဲကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမရွိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းခန္းမ(၄)၌ က်င္းပခဲ့သည္။

၄င္းလုပ္ငန္းကုိ ကန္႔ကြက္သူ မရွိဘူးေတာ့ မဟုတ္ေခ်။ အခ်ဳိ႕ေသာ ဒီမိုကေရစီလုိလားသူမ်ားက ၄င္းဆယ္ယူမႈသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စစ္အစုိးရအား အားေပးအားေျမွာက္ျပဳရာ ေရာက္သည္ဟု ဆုိသည္။ ယခုေခတ္ကုိေက်ာ္ၿပီး ေနာင္ ဒီမုိကေရစီအစုိးရ ျဖစ္မွ ထုိလုပ္ငန္းကုိ စသင့္သည္ ဟုဆုိသည္။

မုိက္ဟက္ျခာႏွင့္ ၄င္း၏အဖဲြ႔မ်ားက ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းႀကီးအား ဆယ္ယူျခင္း လုပ္ငန္းကုိ ၂၀၀၁-ခုႏွစ္တြင္ စရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့ၿပီး ေခါင္းေလာင္းႀကီး၏ ေနရာကုိ အတိအက် စရွာရန္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ဘီဘီစီ၏ သတင္းေၾကျငာခ်က္ေၾကာင့္ လူအမ်ား ၄င္းဆယ္ယူျခင္း လုပ္ငန္းကုိ စိတ္ဝင္စားခဲ့ေသာလည္း မျဖစ္ေျမာက္ခဲ့ေပ။ ထင္ဆခ်က္အရ ၂၀၀၀-ခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္ ၄င္းအဖဲြ႕သည္ အင္ဒုိနီးရွား ဆယ္ယူေရး ျပႆနာေၾကာင့္ ၾကံ့ၾကာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ဟန္တူသည္။

ထုိဆယ္ယူျခင္း လုပ္ငန္းသာစခဲ့လွ်င္ ေရငုတ္သမားမ်ားသည္ ညၾကည့္မွန္ တက္ထားေသာ ေခါင္းစြက္မ်ားျဖင့္ အတူ copper sulphate ရွာေဖြေရး ကိရိယာမ်ားျဖင့္ ေခါင္းေလာင္းကုိ ရွာမည္ျဖစ္သည္။
ေရေအာက္၌ နစ္ျမဳတ္ေနေသာ ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းႀကီး၏ တည္ေနရာျပ ပံု
ဦးစံလင္း၏ ႀကိဳးပမ္းမႈ

ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းႀကီးအား ေစတနာရွင္ ဦးစံလင္းက ျမန္မာ့နည္း၊ ျမန္မာ့ဟန္ျဖင့္ ျပန္လည္ဆယ္ယူကာ ေခါင္းေလာင္းႀကီး၏ မူလေနရာ ေရႊတိဂုံကုန္းေတာ္ျမတ္ေပၚသို႔ အျမန္ဆံုး ျပန္လည္တင္လွဴႏိုင္ရန္ သက္ဆိုင္ရာသို႔ ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းခံလွ်က္ရွိသည္။ ဦးစံလင္းသည္ ၄င္း၏ ကိုယ္ပိုင္ေငြျဖင့္ ၁၉၉၇-ခုႏွစ္တြင္တစ္ႀကိမ္၊ ၁၉၉၈-ခုႏွစ္တြင္ႏွစ္ႀကိမ္၊ ၁၉၉၉-ခုႏွစ္တြင္တစ္ႀကိမ္၊ စုစုေပါင္း ေလးႀကိမ္တိတိ ဆယ္ယူေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ဖူးသည္။ ဦးစံလင္းသည္ ေရငုတ္ကၽြမ္းက်င္သူတစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး ေခါင္းေလာင္းႀကီးရွိသည့္ေနရာကို ကိုယ္တိုင္ေရငုတ္၍ ရွာေဖြခဲ့ဖူးသူ တပ္မေတာ္(ေရ) အၿငိမ္းစား ၀န္ထမ္းတစ္ဦး ျဖစ္သည္။

ဦးစံလင္း၏ အဆိုအရ ေခါင္းေလာင္းႀကီးသည္ ပုဇြန္ေတာင္ေခ်ာင္း၀ရွိ ေရေအာက္ေျမေအာက္ (၅၂)ေပတြင္ နစ္ျမဳပ္လွ်က္ရွိေနၿပီး ေခါင္းေလာင္းႀကီးႏွင့္ အတူ

    ေပၚတူဂီ သေဘၤာပ်က္ ႏွစ္စီး၊
    အျခားေခါင္းေလာင္းတစ္လံုး၊
    ဥာဏ္ေတာ္ ခုႏွစ္ေတာင္စီရွိ ေရႊသားအစစ္ရပ္ေတာ္မူ ဗုဒရုပ္ပြားေတာ္ ႏွစ္ဆူ
    ေက်ာက္သံ ပတၱျမားမ်ားပါသည့္ ေသတၱာ (၁၁)လံုး ယေန႔ထက္တိုင္ရွိေနသည္ဟု ဆို၏။

မုိးကုတ္၀ိပသနာတရားေခြ ၁၁မွ ၂၀ ထိ mp3

ေဒါင္းရန္ download
ဆက္လက္တင္ေပးပါမည္။
MediaFire Download

မုိးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး တရားေတာ္မ်ား

မုိးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး တရားေတာ္MP3

၁ မွ ၄၉၀ အထိ mp3 မ်ားအား အသံၾကည္လင္စြာနားဆင္ႏုိင္ပါသည္။
ယခု ၁-၁၀ ထိတင္ေပးလုိက္ပါသည္။

ေဒါင္းရန္ download
MediaFire download ရန္ 

ယူနန္-ျမန္မာ သမုိင္း သင္ခန္းစာ

 ယူနန္-ျမန္မာ သမုိင္း သင္ခန္းစာ

ယူနန္-ျမန္မာနယ္စပ္ ရွည္လ်ားသလို ဆက္ဆံေရး သမိုင္းဟာလည္း ရွည္လ်ားလွပါတယ္။ အတက္အက်မ်ားတဲ့ အိမ္နီးခ်င္း ဆက္ဆံေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ကခ်င္နဲ႔ ကိုးကန္႔စစ္ပြဲေၾကာင့္ ယူနန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးဟာ အထူးအာရံုစိုက္စရာ ျဖစ္လာျပန္ပါတယ္။ ျမန္မာ့မီဒီယာမွာ ကိုးကန္႔တုိက္ပြဲကို ဦးစားေပးေဖာ္ျပၾကၿပီး ကခ်င္စစ္ပြဲမွာ ေဝဖန္ခံရတဲ့အစိုးရတပ္ဟာ ကိုးကန္႔စစ္ပြဲမွာ ခ်ီးက်ဴးခံေနရပါတယ္။ ကိုးကန္႔စစ္ပြဲကို အေမရိကန္ရဲ ႔ တရုတ္ဆန္႔က်င္ေရး အႀကံအစည္းအျဖစ္ ေဖာ္ျပတုန္းက တရုတ္အင္တာနက္မွာ အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္း ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ ဝါဒျဖန္႔ဖို႔နဲ႔ ပံုႀကီးခ်ဲ ႔ဖို႔အတြက္ မီဒီယာကို အသံုးျပဳေနၾကပါတယ္။

တရုတ္-မူဆယ္

နယ္စပ္တည္ၿငိမ္ေရးဟာ ႏွစ္ႏုိင္ငံအက်ဳိးစီးပြားအတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စီးပြားေရးကိုခ်ည္း ဦးစားေပးလို႔ မရပါဘူး။ နယ္စပ္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ တုိင္းရင္းသားအေရးကိုလည္း သတိထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားအေရးကို မေျဖရွင္းႏုိင္လို႔ နယ္စပ္စစ္ပြဲျဖစ္ရတာ ျမန္မာဘုရင္ေတြ လက္ထက္ကတည္းကပါ။ တိုင္းရင္းသားေဒသကို အစိုးရက ခ်ဳပ္ကိုင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းတဲ့အခါ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡ ျဖစ္တာကို ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ ပင္လံုကလြဲရင္ တိုင္းရင္းသားအေရးကို ႏိုင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းတဲ့အစဥ္အလာ မရွိပါဘူး။ စစ္အစိုးရဟာ စစ္ေရးအရ ေျဖရွင္းတဲ့နည္းနဲ႔သာ ယဥ္ပါးပါတယ္။

ယူနန္က “ဝ” ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသမွာ “ဝ” (၅) သိန္းေေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ ရွမ္းအႏြယ္ဝင္ ဒိုင္းလူမ်ဳိးဟာ “ရွိေရွာင္ပနား” ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသမွာ ေနထိုင္ပါတယ္။ ႏုက်န္လီစူး ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသမွာ ကခ်င္မ်ဳိးႏြယ္ဝင္ လီစူးလူမ်ဳိး (၆) သိန္းေက်ာ္ ေနထိုင္ပါတယ္။ ယူနန္မွာ ဂ်င္းေဖာလို႔ေခၚတဲ့ ကခ်င္လူမ်ဳိး (၂) သိန္းေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ ယူနန္မွာ လူမ်ဳိးစု (၂၅) စု ရွိတာမို႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသ (၈) ခုနဲ႔ ခရိုင္ (၂၅) ခု ရွိပါတယ္။ ေအးခ်မ္းစြာ ေနထုိင္ၾကေပမယ့္ ျမန္မာဘက္မွာ ေနထိုင္တဲ့ သူတို႔နဲ႔ မ်ဳိးႏြယ္တူလူမ်ဳိးစုေတြကေတာ့ မိမိကိုယ္မိမိ ကာကြယ္ဖို႔ လက္နက္ကိုင္ထားရတာဟာ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ယူနန္ျပည္နယ္မွာ အဆင္ေျပတဲ့ လူမ်ုိးစုေတြဟာ ျမန္မာဘက္မွာ ျပႆနာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ယူနန္ျပည္နယ္မွာလို လူမ်ုိးစုျပႆနာကို ႏုိင္ငံေရးအရ အေျဖရွာႏုိင္ဖို႔ လိုအပ္မယ္ ထင္ပါတယ္။

ယူနန္-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသကို ျမန္မာက ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာမင္းဟာ ရွမ္းျပည္ကို လက္ေအာက္ခံအျဖစ္ သေဘာထားေလ့ ရွိပါတယ္။ အေလာင္းဘုရားနဲ႔ ဆင္ျဖဴရွင္ရဲ ႔ အာဏာစက္ဟာ သံလြင္ျမစ္ အေနာက္ဘက္အထိသာ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ သံလြင္ျမစ္အေရွ ႔ဘက္ ျမန္မာ-ယူနန္ နယ္စပ္က ရွမ္းေစာ္ဘြားေတြဟာ ျမန္မာနဲ႔ တရုတ္ကို လက္ေဆာင္ပဏၰာဆက္ၿပီး အလ်ဥ္းသင့္သလို ဆက္ဆံပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ တရုတ္ရဲ ႔ သေဘာတူခ်က္နဲ႔ ေစာ္ဘြားတင္ေျမွာက္တဲ့ေဒသကိုေတာ့ ျမန္မာကေရာ တရုတ္ကေရာ လက္ေအာက္ခံလို ျမင္ၾကပါတယ္။ မိမိမခ်ဳပ္ကိုင္ႏုိင္တဲ့နယ္ကို ျမန္မာမင္းက သပ္လွ်ဳိၿပီး ခ်ယ္လွယ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေလ့ ရွိပါတယ္။ ၁၉ ရာစုမွာ ေစာ္ဘြားေတြ ႀကီးစိုးတဲ့နယ္မွာ ပုန္ကန္ျခားနားေအာင္ ျမန္မာမင္းက ေသြးထိုးေပးတဲ့အတြက္ အစိတ္စိတ္အျမြာျမြာ ကြဲသြားခဲ့တဲ့သမုိင္း ရွိပါတယ္။

၁၈ ရာစု ဆင္ျဖဴရွင္မင္းလက္ထက္မွာ အျဖဳတ္ခ်ခံရတဲ့ ရွမ္းေစာ္ဘြား (၃) ဦး ယူနန္မွာ ခိုလံႈၿပီး ယူနန္ဘုရင္ခံကို တန္ဆိုးလက္ေဆာင္ေတြ ေပးတဲ့အခါမွာ ယူနန္က ကူညီတဲ့အတြက္ တရုတ္-ျမန္မာ စစ္ပြဲ (၄) ႏွစ္အတြင္း (၄) ႀကိမ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီသမိုင္း အစဥ္အလာအတိုင္း (၂၀၀၉) မွာ အစိုးရတပ္က တုိက္ထုတ္လိုက္တဲ့ ဖုန္ၾကားရွင္ဟာ ယူနန္မွာ ခိုလံႈၿပီး အင္အားစုေဆာင္းတာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီနည္းဟာ ေခတ္နဲ႔မဆီေလ်ာ္ေတာ့ေပမယ့္ နစ္နာသူေတြအတြက္ အသံုးတည့္ေနပံု ရပါတယ္။ တရုတ္-ျမန္မာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးလမ္းစဥ္နဲ႔လည္း ဆန္႔က်င္ေနပါတယ္။ ယူနန္နယ္သားေတြထဲမွာ ဖုန္ၾကားရွင္အုပ္စုကို ကူညီသူရွိႏိုင္ေပမယ့္ တရုတ္အစုိးရဟာ လံုးဝမပတ္သတ္ေၾကာင္း ေၾကညာၿပီး စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး မပ်က္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ျမန္မာဘက္ကလဲ လက္လြန္တာကို ေတာင္းပန္ၿပီး ေလွ်ာ္ေၾကးေပးပါတယ္။

တရုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး ဆုိးဝါးခ်ိန္ ေမာ္စီတုန္းေခတ္မွာ ျမန္မာ-ယူနန္ နယ္စပ္က လက္နက္ကိုင္ေတြကို တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္အစိုးရက လက္နက္ပစၥည္း၊ ေငြေၾကးနဲ႔ လူအင္အားပါ ေထာက္ပံ့ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ ႔ေျမာက္ပိုင္းမွာ ဗကပနဲ႔ တရုတ္က စစ္ဆင္ေရးနယ္ေျမ (၄) ခုဖြင့္ၿပီး တုိက္ခိုက္တာဟာ အႀကီးက်ယ္ဆံုးပါ။ ဗကပတပ္မွာ ေမာ္စီတုန္းရဲ ႔ တပ္နီလူငယ္ေတြ အမ်ားအျပား ပါဝင္ပါတယ္။ တရုတ္အစိုးရက ေစ်းကြက္စနစ္ က်င့္သံုးၿပီး ဗမာအစိုးရနဲ႔ ေရႊလမ္းေငြလမ္း ေဖာက္တဲ့အခါမွာ ဗကပ နိဂံုးခ်ဳပ္သြားေပမယ့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြဟာ ဆက္လက္ရွင္သန္ေနပါတယ္။

တရုတ္-ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးမွာ တဝက္ေလာက္ဟာ ယူနန္-ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ နယ္စပ္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေရးဟာ နယ္စပ္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရရွိေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားျပႆနာကို ႏုိင္ငံေရးအရ အေျဖမရွာဘဲ လက္နက္နဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိုးစားတာ မေအာင္ျမင္ေၾကာင္း နယ္စပ္စစ္ပြဲေတြက သက္ေသျပေနပါတယ္။ တရုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ေန တုိင္းရင္းသားေတြဟာ ယူနန္ျပည္နယ္မွာလည္း ေနထိုင္ၾကတာမို႔ နယ္စပ္တုိင္းရင္းသား ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရာမွာ ယူနန္ျပည္နယ္ကို ေလ့လာၿပီး သင္ခန္းစာယူတာဟာ အသင့္ေတာ္ဆံုး ျဖစ္ပါလိမ့္္မယ္။

ဦးေအာင္ခင္, ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)

ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္ စာအုပ္

 ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္ စာအုပ္

ျမတ္ဒါန။ ျမတ္ဘာ၀နာ။ ျမတ္သရဏဂုံ 
စာအုပ္ဒါင္းလုပ္ရန္ link ။   http://pan.baidu.com/s/1jIFDJsMေဒါက္တာမင္းတင္မြန္စာအုပ္
Adobe Reader or Pdf reader or for Android Moon Reader ၾကည့္ရႈႏုိင္ပါသည္။
Moon Reader Androidmoon reader apk ေဒါင္းရန္။

သၾကားရည္ျဖင့္ ပလုတ္က်င္းျခင္းျဖင့္ ေဆးလိပ္ျဖတ္ျခင္းကုိ အေထာက္အကူျပဳႏုိင္

သၾကားရည္ျဖင့္ ပလုတ္က်င္းပါက မိမိကိုယ္ကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္မႈ ပိုမ်ားလာေၾကာင္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာ တကၠသိုလ္မွ သုေတသီမ်ားက ေျပာၾကားသည္။ မိမိကိုယ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္မႈ စြမ္းရည္အား စမ္းသပ္ရာတြင္ သုေတသီမ်ားက နည္းလမ္းႏွစ္သြယ္ကို အသံုးျပဳခဲ့သည္။ ပထမစမ္းသပ္နည္းမွာ ကိန္းဂဏန္း စာရင္းအင္းမ်ားျဖင့္ ေရာထားေသာ စာအုပ္မွေန၍ 'E' ဆိုေသာ စာလံုးကို ၾကက္ေျခခတ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေနာက္စမ္းသပ္မႈတြင္မူ သၾကားႏွင့္ အခ်ိဳေဖာက္ထားေသာ သံပရာရည္ (သို႔မဟုတ္) ဓာတုေဗဒ အခ်ိဳဓာတ္ျဖင့္ ျပဳျပင္ထားေသာ သံပရာရည္ျဖင့္ ပလုတ္က်င္းၿပီးေနာက္ တီဗီဖန္သားျပင္ေပၚတြင္ ေပၚလာေသာ စာလံုးမ်ား၏ အေရာင္ကို မွန္ကန္စြာ ခဲြျခားခိုင္းျခင္း ျဖစ္သည္။ ဂလူးကို႔စ္ အခ်ိဳရည္အား ခႏၶာကုိယ္အတြင္း ေရာက္ရွိသြားပါက မိမိကိုယ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္မႈ ပိုလာသည္ဟု သုေတသီမ်ားက ေတြးေခၚေလ့ ရွိသည္။ ထို႔အတြက္ ယင္းသို႔ စမ္းသပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ရာ အခ်ိဳဓာတ္က လွ်ာတြင္ရွိေသာ အာ႐ံုခံတစ္႐ွဴးမ်ားကို လႈံ႔ေဆာ္ရာမွ ဦးေႏွာက္မွ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး အစိတ္အပုိင္းအား သက္ဝင္ လႈပ္ရွားလာေစသည္ဟု ေဂ်ာ္ဂ်ီယာတကၠသိုလ္မွ ပါေမာကၡမာတင္က ေျပာၾကားသည္။

http://bluenavyblog.blogspot.com/2013/01/blog-post_843.html

အ့ံမခန္း#ေခြးေလွးယားပင္

                                                    #ေခြးေလွးယားပင္#
   ရုကၡအမည္။    ။  Mucuna pruriens
  အဂၤလိပ္အမည္။     ။  Velvet Bean.
  မ်ိဳးရင္း ။   ။  papilionaceae ( Fabaceae)
  စိုက္ပ်ိဳးနည္းက လြယ္ကူလို ့မေရးေတာ့ပါ။အပူပိုင္း
ေဒသႏွင့္ သမပိုင္း ေဒသေတြမွာ စိုက္ပ်ိဳးျဖစ္ထြန္းပါသည္
 အာယုေဗဒ ေဆးပညာသမိုင္းမွာလည္း အသံုးျပဳမွဳ မွတ္တမ္းေတြရိွပါတယ္။ အပူပိုင္းေဒသမွာဆိုရင္ ရိုးရာ
ေဆးအျဖစ္လည္း အသံုးျပဳႀကသည္။ မ်ိဳးစိတ္ အမည္
ျဖစ္တဲ႕ pruriens ၏ အဓိပၸါယ္ မွာ  အသီးေတာင့္၏
အေမႊးမ်ားႏွင့္ ထိမိပါက အေရျပားယားယံျခင္း ခံစားရ
သည္အဓိပၸါယ္ ကိုေဆာင္သည္။ အထူးသျဖင့္ အိႏိၵယႏွင့္
အာဖရိက တိုက္မွာေပါမ်ားစြာေပါက္သလို ျမန္မာျပည္မွာ
လည္း ေကာင္းစြာျဖစ္ထြန္းပါတယ္။ ေအာက္တိုဘာလ ႏွင့္ ဒီဇင္ဘာလ အတြင္း ပန္းပြင့္မ်ား အသီးမ်ားေတြ႕
ရသည္။ ဓါတုျဒပ္ ပါဝင္မွဳ အေနနဲ႕ ေခြးေလွးယား အေစ့
မွာ အသားဓါတ္ ၂၀ ၂၉ ရာႏွဳန္း ကစီဓါတ္ ၅၀ ၆၀ ရာနွဳန္း အဆီဓါတ္ ၆ ၇ ရာႏွဳန္း အမ်ွင္ဓါတ္ ၈  ၁၀ ႏွင့္
သတၱဳဓါတ္ေတြ မ်ားစြာပါဝင္ပါသည္။ေခြးေလွးယားသီး
ရဲ႕ အေစ့ အရြက္ တို ့ဟာ ေသြးထဲမွာရိွတဲ႕ သႀကားဓါတ္
ပမာဏ ကို ေလ်ာ့က်ေစတဲ႕အတြက္ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါ ကုသ
မွဳမွာ အသံုးျပဳနိုင္ပါသည္။ ထို ့အျပင္ အျမစ္ အရြက္ အသီး အေစ့ တို ့သည္ေရာင္ရမ္း မွဳကိုသက္သာေစျခင္း
အတြင္းကလီစာမ်ားရိွ ႀကြက္သားမ်ွင္မ်ား၏ spasm ကို
တားဆီးျခင္း နာက်င္မွဳ ကို သက္သာေစျခင္း အဖ်ားက်
ေစျခင္း စေသာသတၱိရိွပါသည္။ေခြးေလွးယား ေစ့ ကို
ကမ႓ာ အႏွံမွာ ေရွ႕ရိုးစဥ္ဆက္ နည္းအျဖစ္ ေျမြကိုက္တဲ႕
လူနာေတြမွာ အသံုးျပဳႀကသည္။ေခြးေလွးယားေစ့ဟာ
ေျမြဆိပ္ေႀကာင့္ျဖစ္ေသာ ေသြးခဲမွဳ ကိုဟန္ ့တားျပီး
ေျမြဆိပ္ရဲ႕ အဆိပ္ အေတာက္ ကို ေလ်ာ့နည္းေစသည္။
အေစ့ တြင္ရိွေသာ အသားဓါတ္က အဆိပ္အားေျခဖ်က္
သည့္ ပဋိပစၥည္း ကို ျမင့္တင္သည္ဟု ယူဆသည္။
ဘရာဇီးႏွင့္ အိႏၵယ နိုင္ငံေတြမွာဆိုရင္ ေခြးေလွးယားပင္
ကို ေရွးအစဥ္ဆက္တည္းက လိင္္ အားတိုးေဆးအျဖစ္
အသံုးျပဳႀကသည္။  ၄င္း သည္ ခႏၶာကိုယ္တည္ေဆာက္
ဖြဲ႕စည္းမွဳ ကိုအားေပးသည့္အစြမ္းသတၱိရိွသည္ဟုလည္း
ယူဆႀကသည္။ လိင္အားတိုးေဆးအျဖစ္လည္း အျခား
ပရေဆး မယ္မ်ားႏွင့္ေပါင္းစပ္ျပီ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ
ေစ်းကြက္ေတြမွာ ေရာင္းခ်ေနႀကပါျပီ။ အႏၵိယ နိုင္ငံမွာ
ဆိုရင္ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါကို အျခားေဆးအမယ္ေတြနဲ႕
ေရာေႏွာသံုးေနႀကသလို ေယာက်ၤားမ်ားမ်ိဳးပြါး ခ်ိဳ႕ယြင္း
မွဳ ေရာဂါမွာလည္း အသံုးျပဳႀကသည္။ အေစ့သည္ ဝမ္း
တြင္းပါ ခ်ိဳ႕ယြင္းမွဳ ကို ျဖစ္ေစနိုင္ျပီ သားအိမ္ အား တြန္းအား ေပးနိုင္ပါေသာေႀကာင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္
မိခင္မ်ား မသံုးစြဲသင့္ေပ။ ေသြးထဲ ရိွေသာ သႀကားပမာ
ဏ ကိုေလ်ာ့နည္းေစတဲ႕အတြက္ ေသြးခ်ိဳဓါတ္ နည္းသူမ်ား ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ရိွသူမ်ား အေနျဖင့္ နားလည္
တတ္ကြ်မ္းသူ ေဆးပညာရွင္မ်ား၏ ကြပ္ကဲမွဳျဖင့္ သံုးစြဲ
သင့္ပါသည္။ေယာက်ာၤးဟိုမုန္း မ်ားေစတဲ႕အတြက္ ဟိုမုန္း မ်ားေသာေရာဂါတြင္ မ်ားစြာ သတိထားရမည္။
ဇီဝ႒ာယီ ဦးစံလွ ေရးေသာနာနာနယ အာဟာရ စြယ္စံု
က်မ္းမွာ- ေခြးလီ ေခြးရီ ဟုလည္းေခၚႀကသည္။ ပဲေတာင့္
အေနနဲ႕အလ်ား ၃ လက္မ ရိွျပီး အနံ သံုးမတ္ အရြယ္ခန္ ့
ရိွျပီး စစ္ေတြတြင္ ပဲတက္အနက္ ေခြးေရးပဲ။ ခ်င္းေတာင္
တြင္ ရာ၊ယံုႏွမ္၊ဘူရွဳး တရုတ္လို ေအာင္ေလာက္ ဟုလည္း ေခၚဆိုျပီး  ၁၉၁၀ ခုႏွစ္Tropical Agriculturist မဂၢဇင္းတြင္၄င္း ပဲသီးမ်ားေကြ်းပါက
ဝျဖိဳး ေစတတ္ေႀကာင္းလူတို ့အသင့္တင့္စားပါက အႏၱရယ္မရိွေႀကာင္း သို ့ရာတြင္ အမ်ားအျပားစားပါက
ဓါတ္ေလ်ာေစတတ္ျခင္း ေအာ့အံေစတတ္ေႀကာင္း ေဖၚျပထားပါသည္။အယဥ္ ႏွင့္ အရိုင္းႏွစ္မ်ိဳးမွာအယဥ္မ်ိဳး
သည္ အသီးေတာင့္ရွည္ျပီး အေစ့လည္းႀကီးသည္။အေစ့ တြင္ အနက္ေရာင္ရိွသကဲ႕သို ့အျဖဴလည္း ရိွသည္။ အယဥ္ မ်ိဳးထည္းမွာတြင္ အေမႊးအနည္းငယ္ရိွေသာ
အပင္ႏွငိ့ အေမႊူးလံုးဝမပါေသာ အပင္ဟူ၍ ၂ မ်ိဳးရိွသည္။
ျခံ ဥယာဥ္ လယ္ယာ တို ့တြင္စိုက္ပ်ိဳးေရာင္းခ်
စားေသာက္ႀကသည္။အယဥ္မ်ိဳး ရဲ႕ အသီးႏု ကို ဟင္းလ်ာ အျဖစ္လည္း ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္နိုင္သည္။
အသံုးျပဳပံု အေနနဲ႕ကား အျမစ္ ႏွင့္ အေစ့ ကို ေဆး
အျဖစ္ အသံုးျပဳႀကသည္။ အေစ့ အေနနဲ႕သုတ္ကို ပြါးေစ
ျပီး အားကိုျဖစ္ေစသည္။
#ေသြးဝမ္း  ေခြးေလွးယားအျမစ္ရဲ႕အမွဳန္ ့ကို ေရျဖင့္ေရာ
ေသာက္ပါက ထိုေရာဂါေပ်ာက္သည္။
#ျပင္းထန္ေသာဝမ္းေရာဂါ   အတြက္ ေခြးေလွးယားျမစ္
ကို ၅ ပံုတစ္ပံုႀကြင္း ျပဳတ္ျပီး ပ်ားရည္ျဖင့္ ေရာေသာက္ခဲ႕
ပါက အလြန္ျပင္းထန္ေသာ ကာလဝမ္း ေရာဂါေပ်ာက္
သည္။
#ဆီးခ်ဳပ္နာ ျဖစ္ပါက ေခြးေလွးယားေစ့ အမွဳန္ ့ငါးေရြးသားခန္ ့ကို ေရျဖင့္ေရာျပီး ေသာက္ခဲ႕ပါက ဆီးခ်ဳပ္ ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းသည္။
#ေသြးအံေသြးက် ျဖစ္ပါက ေခြးေလွးယားေစ့ အႏုကို
ဟင္း အျဖစ္ျဖင့္ေႀကာ္ခ်က္စားပါက ထို ေရာဂါေပ်ာက္
သည္။
#ေလအားနည္ူျဖစ္ေသာ ေရာဂါအတြက္ ေခြးေလွးယား
ျမစ္သတၱဳရည္ ကို တစ္လတိုင္ေအာင္ ဆက္၍ ေသာက္ပါက ထိုေရာဂါ လ်င္ျမန္စြာ ေပ်ာက္သည္။
#ပန္းနာ ျဖစ္ပါက ေခြးေလွးယားေစ့ အမွဳန္ ့ကို ပ်ားရည္
ေထာပတ္ႏွင့္ ေရာ၍ လ်ွက္ေပးပါက ပန္းနာ ေပ်ာက္သွ္။
#ပိန္ႀကံဳနာ ေခြးေလွးယားေစ့ ကို ေထာပတ္ ျဖင့္ေႀကာ္
ခ်က္စားေပးပါက ပိန္ႀကံဳ ေသာေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းျပီး
သုတ္အားသည္လည္း တိုးပြါးလာပါလိမ့္မည္။
#ေရဖ်ဥ္း  ျဖစ္ပါက ေခြးေလွးယားျမစ္ကို ႀကိတ္၍ ေရဖ်ဥ္း ရိွေနေသာ ဗိုက္တြင္ လိမ္းေပးပါ။ အျမစ္ကို အတံုး ငယ္မ်ားျပဳ လုပ္ျပီး ေျခဆစ္ လက္ဆစ္တို ့၌ ခ်ည္
ထားေပးပါ။
#လက္ေမာင္းသိမ္ ျဖစ္ပါက ေခြးေလွးယားေစ့ သတၱဳရည္
ကို ေန ့စဥ္ ေသာက္သံုးသြားခဲ႕ေသာ္ လက္ေမာင္းသိမ္
ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းသည္။
#ဆင္ေျခေထာက္ေရာဂါ  ျဖစ္ပါက ေခြးေလွးယားေစ့ ျမစ္
မွဳန္ ့တိုကို ဆီျဖင့္ခ်က္ျပီး လ်င္ ေဆးဖတ္တို ့ကို စစ္ထုတ္
ပစ္ျပီး ၄င္း ဆီကို လိမ္းေပးပါက ဆင္ေျခေထာက္ေရာဂါ
ကို ေပ်ာက္ကင္းေစပါသည္။
#ကင္းဆိပ္ တက္ပါက ေခြးေလွးယားေစ့ ကိုႀကိတ္ျပီး
ကင္းကိုက္ရာတြင္ အံုေပးပါက ကင္းဆိပ္ေျပေပ်ာက္သည္
( ေခြးေလွးယားေစ့ အနက္ ႏွင့္ ေရြးအနက္ ကို ေဆာင္
ထာေပးပါက လယ္ယာ လုပ္ငန္းတြင္ ေျမြ အႏၲရယ္ ကို
အထူးကာကြယ္သည္= စာေရးသူ)
#ရြဲ႔ေစာင္းေလငန္း  ျဖစ္ပါက ေခြးေလွးယားေစ့ အခြံခြ်တ္
၍ ႏြားနို ့ႏွင့္ က်ိဳေသာက္ေပးပါက ႏွဳတ္ခမ္းရြဲ႕ေစာင္းျခင္း
မ်က္စိရြဲဲ႕ေစာင္းျခင္း စေသာေလငန္း ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္း
သည္။
#ငန္းဖ်ား ျဖစိပါက အျမစ္ကို ၅ ပံုတစ္ပံုႀကြင္းျပဳတ္၍
ေသာက္ခဲ႕ေသာ္ အဖ်ားလြန္ကဲျခင္း ကေယာင္ကတမ္း
ပေတာက္ပရစ္ ေျပာဆို၍ ဖ်ားျခင္းေပ်ာက္ကင္းသည္။
#သားအိမ္ေလ်ာနာ ျဖစ္ပါက ေခြးေလွးယားျမစ္ကို ၄ ဘို ့တစ္ဘို ့ႀကြင္းျပဳတ္ ၍ ေသာက္ပါ။ ၄င္းျပဳတ္ရည္ျဖင့္
သားအိမ္ ကို ေဆးေႀကာေပးပါကသာအိမ္ ေလ်ာျခင္း
ကင္းျပီး သာအိမ္ အားရိွလာပါလိမ့္မည္။
#သုတ္အားနည္း ျဖစ္ပါက ေခြးေလွးယားေစ့ ဆူးေလသီး
ေစ့ သႀကားတို ့ကို အမ်ွစီစု အမွဳန္ ့ျပဳ၍ ၆ ပဲသားခန္ ့
ေသာက္ပါ ထိုမွ ႏြားနို ့ပူပူ ထပ္ေသာက္ပါ။ေနာက္တစ္နည္းေဆးတြင္ သႀကားထပ္မထည့္ဘဲ ၂ မ်ိဳး ကိုသာ အမွဳန္ ့ျပဳ
ျပီး  ၂ ပဲ သားခန္ ့ေသာက္ပါ။ ထိုမွ ႏြားနို ့တြင္ သႀကား
ထည့္ျပီး ခ်ိဳခ်ိဳ ပူပူ ထပ္ေသာက္ပါ။ (သုႆတ)
#သုတ္ပ်က္  ပါက ေခြးေလွးယားေစ့ ကို အျခားေသာ
အားရိွေစတတ္သည့္ ေဆးဖက္မ်ိဳးတို႔ႏွငိ့ ေရာစပ္ မွီဝဲ
ေပးပါက သုတ္ပ်က္ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းသည္။
#သုတ္ရည္ယို  ေခြးေလွးယားသီး ႏု အစိမ္းကို အရိပ္မွာ
ေသြ႕ေအာင္လွမ္း၍ ႏြားနို ့ ၂၅ိ သားျဖင့္ က်ိဳ ပါ။၄င္း ကို
ေန ့စဥ္ သံုးစြဲေပးပါက သုတ္ရည္ အမ်ွင္မ်ွင္ က်ဆငိး
ယိုစီးေသာ ေရာဂါ ကာမ အားနည္းေသာေရာဂါ။
သုတ္အားနည္းေသာေရာဂါမ်ား ေပ်ာက္ကင္းပါသည္။
#ကာလသားေရာဂါ ျဖစ္ပါက ေခြးေလွးယားေစ့ ၁၂ ပဲ သားကို ႀကိတ္၍ ေရ ၁၂ က်ပ္ ၈ ပဲ႕သားႏွင့္ ေန ့စဥ္
၇ ၇က္တိုင္တိုင္ ေသာက္ခဲ႕ေသာ္ ကာလသား ေရာဂါ
ေပ်ာက္ကင္းပါသည္။
#သုတ္လြတ္ေရာဂါ ေခြးေလွးယားေစ့ မိေခ်ာင္းကြမ္းဖက္
 ၁ိ သားစီ သႀကားခဲ ၂ ိ သားတို ့ကို ေရာျပီး အမွဳန္ျပဳ
၆ ပဲသားခန္ ့ျပဳတ္ေသာက္ပါ။ထို ့ေနာက္ ႏြားနို ့ပူပူ ကို
ထပ္ေသာက္ခဲ႕ေသာ္ သုတ္အားနည္းေသာသူမ်ား  သုတ္မ်ား လာပါလိမ့္မည္။ သုတ္ျမန္ေရာဂါ အလိုလိုက်
ဆင္းေသာ သုတ္ရည္ယို ေရာဂါ မ်ားလည္း ေပ်ာက္ကင္း
ပါသည္။ ညဥ့္ အိမ္မက္ သုတ္လြတ္ေရာဂါအတြက္ အထူး
သင့္ေလ်ာ္ပါသည္။
#အသားအႏုတက္ေဆး ေခြးေလးယားေစ့ ၃ိ သားကို ႀကိတ္၍ မုန္ညင္းဆီ ၁၂ ိသားျဖင့္ ခ်က္ျပီလ်ွင္ အဆီကို
စစ္ယူျပီ မက်က္နိုင္ေသာ အနာပ်က္မ်ားကို လိမ္းေပး
လ်ွင္ အနာ အသားႏု တတ္ ၍ က်က္လာပါလိမ့္မည္။
#သံက်ေဆး  သကာရည္ သႀကားရည္ သို့မဟုတိ ပ်ားရည္ ရရာ တစ္ခုခုတြင္ ေခြးေလွးယား အရိုင္း၏ အသီးေတာင့္ကို ထည့္၍ အေမႊးႏုမ်ားကို ပ်ားရည္ထဲတြင္
ပ်စ္လာသည္အထိ ေမႊျပီးေနာက္ အဖတ္ အေတာင့္မ်ား
ကို ဆယ္ယူပစ္ပါ။ ထိုမွ ႀကြင္းက်န္ေသာ အရည္ကို
ခေလးျဖစ္ပါက လဘက္ရည္ဇြန္ူ တစ္ဇြန္း လူႀကီးျဖစ္ပါက
စားပြဲဇြန္းျဖင့္ တစ္ဇြန္း ကို ၃ ၄ ရက္ ဆက္ေသာက္ပါ။
ထု ့ေနာက္ ဝမ္းႏွဳတ္ေဆး စားေပးပါက ဝမ္းတြင္းရိွသံ
ပိုးမ်ား က်ဆင္းလာပါလိမ့္ မည္။
ဤမ်ွေလာက္ ေဖၚျပျခင္းျဖငိ့္ #ေခြးေလွးယား ပင္သညိ
ေစ်းကြက္ ခိုင္မာစြာရိွပါက အသံုးမ်ားစြာ ရိွေသာေႀကာင့္
စိုက္ပ်ိဳးသင့္သည့္ အပင္ျဖစ္သည္ကို တင္ျပေပးလိုက္ပါသည္။ ဤမွ ယင္းအပင္သည္အဆိပ္
အေတာက္ရိွေသာ အပင္ျဖစ္ပါသည္ သံုးပါက သတိထားသံုးေလ။ဤ သည္တို ့မွာ အသံုးဝင္ပံု အက်ဥ္းပင္ျဖစ္သည္ အျခား အသံုးလည္း ရိွပါသည္။     ။ ရွင္နာဂသိန္ပံုျပ ေဆးအဘိဓါန္။

ဘီပုိး စီပုိး အသည္းသမားမ်ား သခြတ္ကုိေသာက္ ေရာဂါေပ်ာက္

အသည္းေရာဂါခံစားေနရေသာ လူသားမ်ား အတြက္ က်န္းမာလာဘ္တစ္ပါး ဝမ္းေၿမာက္ေစသည့္ သခြတ္ၿပဳတ္ေဆးရည္ ..… (သခြတ္ပန္းပင္ မျမင္ဖူးသူမ်ားအတြက္ ဓါတ္ပံုႏွင့္တကြျပန္လည္ေဖာ္ျပ ေပးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။)

ဘီပုိး စီပုိး အသည္းသမားမ်ား သခြတ္ကုိေသာက္ ေရာဂါေပ်ာက္၏….( အသည္းေရာဂါၿဖစ္ေနေသာ မိသားစုဝင္မ်ားအား စိတ္ခ်မ္းသာမွဳ ့ ၿဖစ္ေစၿပီး လူ ့သက္တမ္းအၿပည့္ေနႏုိင္ေသာေႀကာင့္ Mg Mandalay မွ ေလးနက္စြာ မွ်ေဝပါသည္ ။ ) 

သခြပ္ပင္

 
အခုေဖာ္ၿပေသာ သခြတ္အစြမ္းေႀကာင့္ စီပုိး အသည္းသမားသည္ ပုိးေကာင္ေရ သိန္းခ်ိီရာမွ ဆယ္ဂဏန္းမွ်သာက်န္ရွီေတာ့ၿပီး ေရာဂါမွာ သိသိသာသာ ေပ်ာက္ကင္းသြားသေလာက္ၿဖစ္သြားေသာေႀကာင့္ အသည္းအထူးကု ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္ဝင္း ဆရာႀကီးကုိယ္တုိင္အံ့အားသင့္လုိ ့ သခြတ္ေသာက္ေသာ လူနာကို မွတ္တမ္းအၿပဳ ့ခံလုိက္ရေသာ ၿမန္မာတုိ ့၏ သခြတ္ပင္ သာၿဖစ္ပါသည္ ။

ဆရာႀကီးစီမွာ အသည္းအတြက္ ေသာကမ်ားစြာ ေငြေၿမာက္မ်ားစြာ ကုန္က်ေနၿပီးမွ ရရွိလာေသာ အစြမ္းထက္ေဆးနည္းလည္း ၿဖစ္ပါသည္ ထုိ စီပုိးလူနာ၏ ကုိယ္ေတြ ့ေဆးၿဖစ္ေသာေႀကာင့္ လူနာကုိယ္တုိင္းမွ ဌင္းကဲ့သုိ ့ ပုိက္ဆံ ရာေပါင္းမ်ားစြာ ကုန္က်ၿခင္းလည္း မရွိေစဘဲ တကယ္လည္း ေသာက္ တကယ္ စီပုိးေပ်ာက္ခဲ့ရလုိ ့ သူကုိယ္တုိင္လည္း ေဆးကုသိုလ္ ၿပဳ ့ေနပါေသးသည္ ။

လုပ္ေဆာင္ေသာက္သုံးရန္မွာ …. သခြတ္ပင္၏ အပြင့္ အရြက္ အေခါက္ တု ိ့ကုိ ယူပါ အပြင့္ႏွင့္အရြက္ကုိေတာ့ ေနအနည္းရေသာ ေနရာမွာ အေၿခာက္ခံလုိက္ပါ ( လက္ဖက္ေၿခာက္္လုိ ့လည္း ေသာက္သုံးလုိ ့ရႏုိင္ေစရန္ အတြက္ ) အေခါက္ကုိေတာ့ ေရေဆးၿပီး ႀကာရွည္သိမ္းထားလုိ ့ရေအာင္ ေနဖန္ ့ဖန္ ့ၿပၿပီး အေခါက္ကုိ သုံးစြဲ ရပါမည္ ။

ေဆးရည္က်ဳိနည္း …. ပထမဦးစြာ ေဆးက်ုဳိရန္အတြက္ ေၿမအုိးအသစ္တလုံးကုိ ရယူပါ ေၿမအုိးထဲ့တြင္ သခြတ္ပြင့္ ၊ အရြက္ ႏွင့္ အေခါက္တုိ ့ကုိ ေရနဲ ့ သုံးခြက္တခြက္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ၿပဳတ္ၿပီး ေသာက္သုံးေပးပါ တေန ့ကုိ သုံးႀကိမ္( သုိ ့ ) ႏွစ္ႀကိမ္ေလာက္ လုပ္ေဆာင္ေသာက္သုံးေပးပါ ။

အေခါက္တစ္မ်ဳိးတည္းကုိလည္း ႀကဳိခ်က္ေသာက္သုံးႏုိင္ပါသည္ ။ အရြက္အေၿခာက္ႏွင့္ အပြင့္အေၿခာက္ကိုေတာ့ ေအာက္ေဖာ္ၿပပါ အတုိင္း ေသာက္သုံးလည္း ရပါသည္ ။
အရြက္ေၿခာက္နဲ ့ အပြင့္ ေၿခာက္အနည္းငယ္ကုိလည္း လက္ေၿခာက္ပုံစံၿပဳလုပ္ၿပီးေတာ့လည္း ေဆးအၿဖစ္ ေသာက္သုံးနုိင္ပါေသးသည္ ၊

လက္ဖက္ေၿခာက္ခပ္သည့္ ပုံစံလုိ လက္ဖက္ေၿခာက္အစား သခြတ္အရြက္ေၿခာက္ႏွင့္ အပြင့္ေၿခာက္ အနည္းငယ္ထည့္ခပ္ ေရေႏြးႀကမ္း ေသာက္သုံးသလုိ ့လည္း လုပ္ေသာက္ၿခင္းၿဖင့္ အသည္းေရာဂါအတြက္ ႀကဳိတင္ကာကြယ္ၿခင္း အက်ဳိးေက်းဇူးရရွိပါသည္ ၊

သခြတ္ေဆးရည္ သည္ အသည္းနဲ ့ပတ္သက္ေသာ အသည္းအဆီဖုံးၿခင္းႏွင့္ ဘီပုိး စီပုိး အသည္းေရာဂါ ၿဖစ္ေနသူမ်ား အတြက္ အေကာင္းဆုံး ေဆးစြမ္းထက္ၿမတ္ေပးစြမ္းႏုိင္ေသာ သခြတ္ပင္၏ ေက်းဇူးမ်ားသာ ၿဖစ္ပါေတာ့သည္ ။

ေရာဂါဟူသမွ် တခဏၿဖစ္ႀကပါေစ… အသက္ရာေက်ာ္ ရွည္ပါေစ ....

ေလျဖတ္ျခင္း မျဖစ္ေစရန္ ငွက္ေပ်ာသီး စားပါ

 ေလျဖတ္ျခင္း မျဖစ္ေစရန္ ငွက္ေပ်ာသီး စားပါ

ပိုတက္စီယမ္ မ်ားစြာပါဝင္တဲ့ သစ္သီးေတြဟာ ေသြးဖိအားကို က်ဆင္း ေစနိုင္ပါတယ္။
ေသြဖိအား ျမင့္မားတာ (ေသြးတိုးတာ)ဟာ ေလျဖတ္ဖို႔ အဓိက အခ်က္ၾကီးပါ။ ပိုတက္စီယမ္မ်ားစြာ ပါဝင္တဲ့ အစာ စားသူေတြဟာ ေလျဖတ္နိုင္ေျခ ၂၄ ရာခိုင္နွုန္း ေလ်ာ့နည္း လာပါတယ္။ ငွက္ေပ်ာသီး မ်ားမ်ားစားျပီး အာလူးေၾကာ္လိုမ်ိဳး ၾကြပ္ရြတဲ့ အစာေတြကို ေရွာင္ရွားတာေၾကာင့္ ေလျဖတ္တာ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္နိုင္တယ္လို႔ သုေတသီေတြက ဆိုပါတယ္။ ပိုတက္ စီယမ္ ျမင့္မားစြာ ပါဝင္တဲ့ သစ္သီးေတြဟာ ၾကြပ္ၾကြတဲ့ အဆာေျပ အစာေတြကို ေရွာင္တာေၾကာင့္ ဆားရရိွမႈ နည္းသလိုမ်ိဳး ေသြးဖိအားကို က်ဆင္းေစနိုင္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ယခင္က ေလ့လာမႈေတြအရ အသက္ၾကီးသူေတြ အေနနဲ႔ ပိုတက္စီယမ္ ျမင့္မားစြာပါဝင္တဲ့ အစာစားရင္ အႏၱရာယ္ရိွတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ေက်ာက္ကပ္ဟာ ပိုလွ်ံေနတဲ့ ေသြးတြင္းက ပိုတက္ စီယမ္ကို ဖယ္ရွားနိုင္စြမ္း ေလ်ာ့နည္းေနတာေၾကာင့္ ဆိုပါတယ္။ ယခုေလ့လာမႈအရ ပိုတက္စီယမ္ဟာ ေက်ာက္ကပ္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အတြက္ ထိခိုက္မႈ မရိွဘူးလို႔ ေတြ႔ရိွထားပါတယ္။ ပိုတက္စီ ယမ္ ျမင့္မားစြာ ပါဝင္တဲ့ အသီးေတြထဲမွာ ငွက္ေပ်ာ္သီးလည္း ပါဝင္ပါတယ္။

ငွက္ေပ်ာသီး တစ္လံုးမွာ ပိုတက္စီယမ္ ၄၂၀ မီလီဂရမ္ ပါဝင္ျပီး လူၾကီး တစ္ေယာက္အတြက္ ေန႔စဥ္ ပိုတက္စီယမ္ လိုအပ္ခ်က္ပမာဏ ၃၅၀၀ မီလီဂရမ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလးပတ္တာေလာက္ ဆားေလွ်ာ့ စားတာေၾကာင့္ ေသြးဖိအား က်ဆင္းျပီး ေလျဖတ္တာနဲ႔ နွလံုးတိုက္ခိုက္ခံ ရနိုင္ေျခ ေလ်ာ့က် သြားတယ္လို႔ ေလ့လာမႈ အရလည္း ေတြ႕ရိွထားပါတယ္။ ဆားေလွ်ာ့စားျပီး ငွက္ေပ်ာ္သီးနဲ႔ ဟင္းနု နယ္ရြက္လို ပိုတက္စီယမ္ ျမင့္မားစြာ ပါဝင္တဲ့ အစာ စားတာေၾကာင့္ ေသြးဖိအား ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ျပီး ေလျဖတ္တာ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္နိုင္ပါတယ္။

GoodHealths

ငွက္ေပ်ာသီး

ေရႊည၀ါဆရာေတာ္ သည္းေျခႀကိဳက္တရားမေဟာဖုိ႔

စည္းလုံးညီညြတ္မႈပ်က္ျပားေစႏုိင္ေသာ ေဟာေျပာမႈေရွာင္ၾကဥ္ဖုိ႕ TouTube မွၾကည့္ႏုုိင္

ေဆးဘက္၀င္ “ မဲဇလီဖူး ”

မဲဇလီဖူးဟာ ႏုတဲ့အခ်ိန္မွာ အစိမ္းေဖ်ာ့ေရာင္ျဖစ္ျပီး၊ ရင့္လာရင္ေတာ့ အညိုေရာင္ေျပာင္းသြားတတ္ပါတယ္။ အဖူးသာမက၊ အရြက္ ႏွင့္ အ၀ါေရာင္အပြင့္ေလးမ်ားကိုလဲ စားလို ့ရပါတယ္။ ကဲ….နံမည္ၾကီး မဲဇလီဖူးက လူသားတို ့က်န္းမာေရးအတြက္ ဘယ္လို ေဆးဘက္၀င္ေစသလဲ? ေအာက္ပါအတိုင္း ေလ့လာၾကည့္လိုက္ၾကရေအာင္။
ေဆးသိပၸံနည္းအရ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ၾကည့္ရာ၊ ၁၀၀ ဂရမ္အေလးခ်ိန္ရွိတဲ့ မဲဇလီဖူး ႏွင္ ့အရြက္တို ့မွာ ပရိုတင္း ၁.၂၃ မီလီဂရမ္၊ ကစီဓာတ္ ၁.၃၀ မီလီဂရမ္၊ အဆီဓာတ္ ၀.၀၁ မီလီဂရမ္၊ အမွ်င္ဓာတ္ ၀.၀၇ မီလီဂရမ္၊ မီးစုန္း ၀.၀၁ မီလီဂရမ္၊ ကယ္လိုရီ ၀.၆၊ ေကာ့ပါး ၀.၀၁ မီလီဂရမ္၊ ဇင့္ ၀.၀၂ မီလီဂရမ္၊ ဆိုဒီယမ္ ၀.၁၄ မီလီဂရမ္၊ မဂၢနီစီယမ္ ၀.၀၂ မီလီဂရမ္၊ မဂၢနီးစ္ ၀.၂၄ မီလီဂရမ္၊ ဗီတာမင္ေက ၀.၁၃ မီလီဂရမ္ တို ့အသီးသီးပါရွိၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားမွာ ရွားရွားပါးပါး ေတြ ့ရခဲေသာ ေဆးဘက္၀င္ glycosides, terpenoids, tannins, saponins, flavonoids ႏွင့္ steroids ေတြလဲ ပါရွိၾကပါေသးတယ္။
1. ေသြးအားေကာင္းေစတဲ့အျပင္၊ ေသြးကိုလဲ သန္ ့ေစပါတယ္။

2. မဲဇလီ ဖူးထဲတြင္ပါရွိေသာ သဘာ၀အခါးဓာတ္က အသည္းအားေကာင္းေစပါတယ္။

3. အစာေခ်စံနစ္ကိုေကာင္းမြန္ေစရံုသာမက၊ ပ်ိဳ ့အန္ျခင္း၊ အက္စစ္ဆန္တက္၍ ေလခ်ဥ္တက္ျခင္း၊ ရင္ပူျခင္းတို ့ကို သက္သာေစပါတယ္။

4. ခႏၶာကိုယ္အတြက္လိုအပ္ေသာ ပရိုတင္းဓာတ္ကိုျဖည့္တင္းေပးျပီး၊ ကိုယ္ခႏၶာၾကီးထြားမႈကို ေကာင္းစြာအေထာက္အပ႔ံ ေပးပါတယ္။

5. အူမၾကီးကို ေကာင္းစြာအလုပ္လုပ္ေစလို ့၊ ၀မ္းေပ်ာ့ေပ်ာ့သြားေစပါတယ္။ ထို ့ျပင္ အူမၾကီး ႏွင့္ အူသိမ္အူမမ်ားထဲရွိ တုပ္ေကာင္/သန္ေကာင္ စတဲ့ ကပ္ပါးေကာင္မ်ားကို ဖယ္ရွားေပးလို ့ အူကိုသန္ ့စင္ေစပါတယ္။

6. ကစီဓာတ္ၾကြယ္၀စြာပါရွိျခင္းေၾကာင့္၊ ခႏၶာကိုယ္တြင္းဇီ၀ျဖစ္စဥ္ကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳပါတယ္။

7. သရက္ရြက္ထဲရွိ ေကာင္းေသာဆဲလ္အသစ္မ်ားကို တိုးပြားေစလို ့၊ သရက္ရြက္ကို က်န္းမာေစပါတယ္။

8. မဲဇလီဖူးထဲတြင္ပါရွိေသာ သဘာ၀အဆီဓာတ္က ခႏၶာကုိယ္ထဲရွိမေကာင္းေသာ ဓာတ္မ်ားကို ေလာင္ကြ်မ္းေစပါတယ္။

9. အစြမ္းထက္ ဓာတ္တိုးဆန ့္က်င္ပစၥည္းမ်ားအျပင္၊ ပိုလီဖီေနာဓာတ္မ်ားပါရွိသျဖင့့္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ မလိုလားအပ္ေသာ ဖရီးရယ္ဒီကယ္မ်ားကို သုတ္သင္ဖယ္ရွားေပးတာေၾကာင့္၊ အူမၾကီးကင္ဆာ၊ အစာအိမ္က္ငဆာ ဆာေရာဂါမ်ား မျဖစ္ေစႏိုင္ပါ။

10. မဲဇလီဖူးထဲတြင္ပါရွိေသာ သတၱဳဓာတ္ေပါင္းစုမ်ားက သူငယ္နာအရိုးေပ်ာ့ေရာဂါကို ကာကြယ္ေပးတာေၾကာင့္ ေမြးဖြား လာေသာ ကေလးမ်ားတြင္ ပိုလီရိုေရာဂါမျဖစ္ေစရန္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္သည့္အေနျဖင့္ ကိုုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ား မဲဇလီဖူးကို မျဖစ္မေန စားသံုးသင့္ပါတယ္။

11. ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ခ်က္မ်ားအရ၊ မဲဇလီဖူး-ရြက္-ပြင့္ထဲတြင္ပါရွိ္ေသာ အာဟာရဓာတ္မ်ားက ဟင္းႏုနယ္တြင္ ပါရွိေသာ အာဟာရဓာတ္မ်ားႏွင့္ အလားတူတယ္လို ့ဆိုပါတယ္။
ဘာသာျပန္သူ (ေပါက္ေပါက္)

ဟင္းႏုႏြယ္ရြက္၏ က်န္းမာေရး အာနိသင္ ၁၀ မ်ဳိး

 ဟင္းႏုႏြယ္ရြက္၏ က်န္းမာေရး အာနိသင္ ၁၀ မ်ဳိး

(၁) အစာေၾကေစျခင္း
ဟင္းႏုုႏြယ္ရြက္ တစ္ခြက္စာ ပမာဏမွာ တစ္ေန႔တာ စားသံုးသင့္တဲ့ အမွ်င္ဓာတ္ ပမာဏ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း နီးပါး ပါဝင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစာေၾကေစၿပီး ဝမ္းခ်ဳပ္တာကို ကာကြယ္ ေပးပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ကို ေလ်ာ့က်ေစၿပီး အစာကို အလြန္အကၽြံ မစားမိ ေစပါဘူး။
(၂) ကင္ဆာကို ကာကြယ္ျခင္း
ဟင္းႏုုႏြယ္ရြက္မွာ မ်ားစြာ ပါဝင္တဲ့ ဖေလဗိုးႏြိဳက္ ေတြဟာ ကင္ဆာေရာဂါကို ကာကြယ္ ေပးႏိုင္တာေၾကာင့္ အစာအိမ္နဲ႔ အေရျပား ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ ပြားမ်ားမႈကို ေႏွးေကြး ေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဟင္းႏုုႏြယ္ရြက္ဟာ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ အဆင့္ျမင့္တက္မႈ မျဖစ္ေအာင္ သိသိသာသာ ကာကြယ္ ေပးႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။
(၃) ေရာင္ရမ္းမႈ ေလ်ာ့က်ေစျခင္း
ဟင္းႏုုႏြယ္ရြက္မွာ ပါတဲ့ Neoxanthin နဲ႔ Violaxanthin ေတြက ေရာင္ရမ္းမႈ ေလ်ာ့က်ေစတဲ့ ဓာတ္ေတြျဖစ္ၾကၿပီး ကိုယ္တြင္း ေရာင္ရမ္းမႈကို သိသိသာ ေလ်ာ့က် ေစပါတယ္။
(၄) အင္တီ ေအာက္ဆီးဒင့္ အစြမ္း ေပးႏုိင္ျခင္း
ဟင္းႏုုႏြယ္ရြက္မွာ ပါတဲ့ ဗီတာမင္စီ၊ ဗီတာမင္အီး၊ ဘီတာကယ္႐ိုတင္း၊ မဂၢနိစ္၊ ဇင့္ (သြပ္) နဲ႔ ဆီလီနီယမ္တို႔ဟာ အစြမ္းထက္ အင္တီ ေအာက္ဆီးဒင့္ေတြ ျဖစ္ၾကၿပီး အ႐ိုးပါး ေရာဂါ၊ ေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါနဲ႔ ေသြးတိုးတာ တို႔ကို သက္သာ ေစပါတယ္။
(၅) ေသြးတိုးက်ေစျခင္း
ဟင္းႏုုႏြယ္ရြက္ ထဲက ပပ္တိုက္ေတြဟာ angiotensin I-converting enzyme ကို တားဆီး ေပးတာေၾကာင့္ ေသြးတိုးကို ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။
(၆) အျမင္အာ႐ံု ေကာင္းေစျခင္း
ဟင္းႏုုႏြယ္ရြက္ ထဲမွာ လူတင္နဲ႔ ဇီဇန္သင္းဆိုတဲ့ အင္တီေအာက္ဆီး ႏွစ္မ်ဳိးစလံုး မ်ားစြာ ပါဝင္ ေနတာေၾကာင့္ အတြင္းတိမ္ေရာဂါနဲ႔ အသက္ႀကီးခ်ိန္မွာျဖစ္တဲ့ မက္ကူလာ ယိုယြင္း ပ်က္စီးမႈတို႔ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။
(၇) ကိုယ္ခံစြမ္းအား ေကာင္းေစျခင္း
ဟင္းႏုႏြယ္ရြက္ တစ္ခြက္စာ ပမာဏမွာ တစ္ေန႔တာ မွီဝဲသင့္တဲ့ ဗီတာမင္ေအ ၃၃၇ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ပါဝင္တာေၾကာင့္ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ အဝင္ဝေနရာေတြျဖစ္တဲ့ အေျမႇးပါး၊ အသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းစနစ္၊ ဆီးလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ အူလမ္းေၾကာင္း စနစ္တို႔ကို အားေကာင္း သန္စြမ္းေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေသြးျဖဴဥေတြမွာလည္း အဓိက ပါဝင္တာေၾကာင့္ ကူးစက္ပိုးေတြကို တြန္းလွန္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။
(၈) အေရျပား က်န္းမာေစျခင္း
ဟင္းႏုုႏြယ္ရြက္မွာ ပါတဲ့ ဗီတာမင္ေအဟာ အေရျပားမွာ အစိုဓာတ္ကို ထိန္းေပးတာေၾကာင့္ ဆိုးရီးေယးစစ္ ေရာဂါ၊ ဝက္ၿခံနဲ႔ အေရးေၾကာင္း ျဖစ္တာေတြကို တြန္းလွန္ေပးကာ အေရျပားကို က်န္းမာ ေစပါတယ္။
(၉) အ႐ိုးသိပ္သည္းဆ ေကာင္းေစျခင္း
ျပဳတ္ထားတဲ့ ဟင္းႏုုႏြယ္ တစ္ခြက္စာ ပမာဏမွာ ဗီတာမင္ေက တစ္ေန႔တာ လိုအပ္တဲ့ ပမာဏ ၁၀၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ပါဝင္တာေၾကာင့္ အ႐ိုးတည္ေဆာက္မႈ အားေကာင္း ေစပါတယ္။
(၁၀) ဦးေႏွာက္ႏွင့္ နာ့ဗ္ေၾကာစနစ္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာကို ေကာင္းေစျခင္း
ဟင္းႏုုႏြယ္ရြက္မွာ မ်ားစြာပါဝင္တဲ့ ဗီတာမင္ေကဟာ နာ့ဗ္ေၾကာ တစ္ဝိုက္က အဆီျပင္ (Sphingolipids) တည္ေဆာက္မႈ အတြက္ မရွိမျဖစ္ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္တာေၾကာင့္ နာ့ဗ္ေၾကာ စနစ္နဲ႔ ဦးေႏွာက္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ေတြကို က်န္းမာေစပါတယ္။
ၾကယ္စင္
Ref: Good Health
ျမ၀တီ

B ပိုး C ပိုးသမားေတြ အတြက္ သတင္းေကာင္း *ဣႆရမူလီ*

 B ပိုး C ပိုးသမားေတြ အတြက္ သတင္းေကာင္း *ဣႆရမူလီ*

ဒီပံုမွာပါတဲ့ အရြက္ကေတာ့ ဗိေႏၵာေဆးအေခၚ *ဣႆရမူလီ* လုိ႔ေခၚတယ္။
ဦးဟုတ္စိန္အဘိဓာန္မွာေတာ့ The Indian Brithwort (*Atistolochiaindica)* သာမညဣႆရီတဲ့။
ရွမ္းဘာသာကေတာ့ ၀မ္လီႏုတ္ယံုး *(၀၊ခေ္လီခေူဂ့္ယုင္း*) လုိ႔ေခၚၿပီးတရုတ္အေခၚကေတာ့ *ခံု႔ေရွာ့တန္း* လုိ႔ေခၚတယ္။

အပင္ကေတာ့ အစိမ္းေရာင္ ႏြယ္ပင္တစ္မ်ဳိးပါ။ ခြာညိဳ၊ ခြာျဖဴပန္းလုိအိမ္မွာအလွစုိက္ထားေလ့ရွိတယ္။
အပြင့္က ဥေဒါင္းငွက္နဲ႔ ဆင္တူၿပီးအျဖဴ။ အ၀ါ၊ အစိမ္း၊ ခရမ္းေရာင္ အနဲငယ္သမ္းေနတယ္။
အသီးကေတာ့ ကင္းမြန္သီးလုိခပ္ဆင္ဆင္ျဖစ္ၿပီးအရစ္(အေရးအေၾကာင္း) အေျမာင့္ပါတယ္။ အရြက္ရဲ႕ အရသာကေတာ့ နဲနဲဖန္သလုိလုိ၊ ကြမ္းရြက္ကဲ့သုိ႔လဲအနည္းငယ္ ရွိန္းသလုိလုိျဖစ္ၿပီးအရသာေပါ့တယ္။
ဘီပုိးေရာဂါ၊ စီပုိးေရာဂါရွိသူမ်ားအတြက္ မၾကာခင္ကသိရတဲ့ ေဆးေကာင္းတစ္လက္ပါ။
ဒီေဆးအေၾကာင္းကုိ မႏ ၱေလး၊ ကၽြဲဆည္ကန္ေနနန္းေမြေဖါင္ (2nd Year Law) ကေနတဆင့္ သိရျခင္းပါ။
သူမအေဖရဲ႕ မႏၱေလးမိတ္ေဆြတစ္ဦးဘီပုိးေရာဂါျဖစ္ၿပီးယုိးဒယား၊ စကၤာပူအထိသြားကုတာသိန္းေပါင္းမ်ားစြာကုန္ေပမယ့္ ေရာဂါကမေပ်ာက္ျဖစ္ေနတယ္။

စိတ္ပ်က္ပ်က္နဲ႔ မႏၱေလးကုိေရာက္ေတာ့ မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္ကဣႆရမူလီကုိသံုးၾကည့္ခုိင္းတယ္။
သူလည္း (၃)လေလာက္ အဲဒီအရြက္ကုိအစိမ္းလုိက္ တစ္ေန႔ (၃)ခါ၊ တစ္ခါ ေလးရြက္ ငါးရြက္ေလာက္ ၀ါးစားၿပီး ေရေသာက္လုိက္တယ္။
ေနာက္ပုိင္းသူ႔ရဲ႕ အသားအေရလည္းအရင္လုိနီေၾကာင္ေၾကာင္ နီရဲရဲမဟုတ္ေတာ့ပဲအသားအရည္ေတြ ၀င္းလာတယ္။ ၾကည္လာတယ္။
က်န္းမာေရးလည္းေတာ္ေတာ္ေကာင္းလာတာေတြ႕ရတယ္။ ေနာက္ (၅)လ ၾကာေတာ့ သူယုိးဒယားကုိေဆးစစ္သြားေတာ့ ဟုိကဆရာ၀န္ေတြက အံ့ၾသစြာနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ဘီပုိးေရာဂါ လံုး၀ေပ်ာက္သြားေၾကာင္း၊ ဘာေဆးေတြ သံုးေၾကာင္းေမးလာေတာ့ သူကတုိင္းရင္းေဆးဣႆရမူလီေဆးကုိသံုးေၾကာင္းေျပာလုိက္တယ္။
အခုသူက်န္းက်န္းမာမာပါပဲ။
*ေဆးသံုးစဲြနည္း*
(၁) အေကာင္းဆံုးကေတာ့ အရြက္စိမ္းကုိ ၀ါးစားၿပီး ေရေသာက္တာပုိထိေရာက္တယ္။ (၂) သံုးခြက္ တစ္ခြက္ ႀကိဳေသာက္ရင္လည္းရပါတယ္။ (၃) အရြက္ကုိအေျခာက္လွမ္းၿပီးလက္ဖက္ရည္ ေသာက္သလုိမ်ဳိးေသာက္ရင္လည္းရတယ္တဲ့။
ဓါတ္ပံုကုိလားရႈိးၿမိဳ႕ ရပ္ကြက္ (၆) ေရႊလီေက်ာင္းအနီး၊ ေဒၚနန္းေရႊေက်ာင္းအိမ္မွာသြားရုိက္ထားျခင္းျဖစ္တယ္။
ဣႆရမူလီမွတဆင့္ ဘီပုိးအတြက္ စီပုိးအတြက္ ေဆးေကာင္းတစ္လက္အျဖစ္ ဆက္လက္ တုိးတက္ေအာင္ ေဖၚေဆာင္ႏုိင္ပါေစ။
*သင္ရဲ႕ မိတ္ေဆြထံဆက္လက္ လက္ဆင့္ကမ္းၿပီးေဘသဇၨဒါန (ေဆးအလွဴ) အျဖစ္ ကုသုိလ္ယူၾကပါရန္ . . . . *
ေမတၱာျဖင့္
ေတာင္တန္းသာသနာျပဳဆရာေတာ္
စ၀္ဆုခမ္း (တန္႔ယန္း)

ဒန့္သလြန္ပင္

ဒန့္သလြန္ပင္
မ်ိဳးရင္း။ ။ Moringaceae. (ဒန္ ့သလြန္မ်ိဳးရင္း )
ရုကၡအမည္။ ။ Moringa oleifera Linn.
အဂၤလိပ္အမည္။ ။ Horse-radish
ကခ်င္အမည္။ ။ Ushan.
မြန္အမည္။ ။ Sort-Htmaine.
အျခားအမည္မ်ားလည္းရိွပါေသးသည္ စာရွည္မည္ျဖစ္
ေသာေႀကာင့္မေဖၚျပေတာ့ပါ။
#အမ်ဳိးမ်ဳိးအသံုး၀င္တဲ့ “ဒန္႔သလြန္ပင္”
ပဲႀကိဳက္တဲ့ အညာသားပီပီ ပဲကုလားဟင္းခ်က္ရင္ ဒန္႔သလြန္သီးကို အျမဲထည့္ခ်က္ခိုင္းၿပီး ၿမိန္ယွက္စြာ စားသံုးေလ့ရွိသလို ဒန္႔သလြန္ရြက္ကို ဟင္းခ်ဳိခ်က္ေသာက္ရတာကိုလည္း ခံုမင္ပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္ပင္
ကို ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔နည္းပါး စိုက္ပ်ဳိးေနၾကၿပီး ဒန္႔သလြန္သီးကို ဟင္းခ်က္ စားသလိုဒန္႔သလြန္ရြက္ကို အထူးသျဖင့္ ဟင္းခ်ဳိခ်က္ေသာက္သံုးရာမွာ အသံုးျပဳေနၾကပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္သီး-ငါးေခါင္းဟင္းဟာ လဲ လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ ဟင္းမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္သီးေပၚစ ရာသီဆိုရင္ အသီးတစ္ေတာင့္ကို က်ပ္ ၂၀၀မွ က်ပ္ ၂၅၀၊ အရြက္ၫြန္႔ ငါးၫြန္႔မွ ခုနစ္ၫြန္႔ခန္႔ တစ္စီးကို က်ပ္ ၁၀၀ ခန္႔နဲ႔ လက္လီေရာင္းခ်ၾကပါ
တယ္။ ဒန္႔သလြန္သီးနဲ႔ ဒန္႔သလြန္ရြက္ကို ႏွစ္ၿခိဳက္စြာ ဟင္းခ်က္ စားသံုးေနေသာ္လဲ တျခားအသံုး၀င္မႈမ်ားနဲ႔ အသံုးခ်ေနမႈမ်ားကို သတိမထားမိခဲ့ပါ။ တစ္ေန႔က စိုက္ပ်ိဳးေရးဆိုင္ရာ စာေပမ်ားကို အင္တာ
နက္မွာရွာေဖြခဲ့ရာ အမွတ္မထင္ ဒန္႔သလြန္ ပင္ရဲ႕ အသံုး၀င္မႈမ်ားနဲ႔ အသံုးက်မႈစာတမ္းမ်ားကို ေတြ႕ရွိေလ့လာခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒန္႔သလြန္ပင္မ်ားကို အလြယ္တကူ စိုက္ပ်ဳိးႏိုင္တဲ့အတြက္ စီးပြားျဖစ္စိုက္ပ်ဳိး
လိုသူမ်ားအတြက္ လိုအပ္သလို အသံုးခ်ႏိုင္ေစဖို႔ ေလ့လာခဲ့သမွ်တခ်ဳိ႕ကို စာ႐ႈသူမ်ား ထံ မွ်ေ၀တင္ျပလိုက္ပါတယ္။
ဒန္႔သလြန္ပင္၏ မူရင္းေဒသႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးေနမႈ အေျခအေန
ဒန္႔သလြန္ပင္၏ မူရင္းေဒသမွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံဟုဆိုၾကၿပီး ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံႏွင့္ နီေပါႏိုင္ငံတို႔မွာလဲ ေပါက္ေရာက္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ယခုအခါ ကမၻာအႏွံ႔နည္းပါးစိုက္ပ်ဳိးေနၾကၿပီး တခ်ဳိ႕ေဒသ
မ်ားမွာ မိမိေဒသေပါက္အပင္ကဲ့သို႔ပင္ေကာင္းစြာစိုက္ပ်ဳိးေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာအမည္ “ဒန္႔သလြန္ပင္”ကို တျခားႏိုင္ငံမ်ား မွာ အမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ေခၚၾကပါေသးတယ္။ အဂၤလိပ္လို Moringa ဟု လည္းေကာင္း၊ Horseradish ဟု လည္းေကာင္း၊Ben Tree ဟု လည္းေကာင္း၊ Drum Stick ဟုလည္းေကာင္း ေခၚၾကပါတယ္။ ဖိလစ္ ပုိင္ႏိုင္ငံမွာ ဒန္႔သလြန္ရြက္ကို ဟင္းခ်က္ၿပီး ကေလးမ်ားကို အာဟာရျပည့္၀ေစဖို႔ ေကၽြး
ၾကတဲ့အတြက္ “မိခင္မ်ားရဲ႕ အေကာင္းဆံုး မိတ္ေဆြ”ပင္ (Mothers} Best Friend) ဟုလည္းေကာင္း၊ Malunggay ဟုလည္းေကာင္း ေခၚပါတယ္။ ေဟတီကၽြန္းႏိုင္ငံမွာေတာ့ Benzolive အပင္လို႔ေခၚၿပီး၊ ဆီနီေဂါႏိုင္ငံမွာေတာ့ Nebeday လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဒန္႔ဒလြန္ပင္ကို စိုက္ပ်ဳိးတဲ့ႏိုင္ငံနဲ႔ အသံုးခ်မႈအေပၚ မူတည္ၿပီး ႏိုင္ငံအလိုက္ နာမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ေခၚၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က ဒန္႔သလြန္ပင္ရဲ႕ အမ်ဳိးမ်ဳိးအသံုး
၀င္မႈမ်ားကို ၾကည့္ၿပီး “အံ့ဘြယ္အပင္” (Miracle Tree)လို႔လဲ ေခၚၾကပါတယ္။
ဒန္႔သလြန္ပင္ရဲ႕ သိပၸံအမည္မွာ Moringa oleifera LAM လို႔ ေခၚၿပီး၊ မ်ဳိးရင္းမွာ Moringaceae ျဖစ္ပါတယ္။ ဒန္႔ဒလြန္မ်ဳိးစု Moringa ေအာက္မွာ မ်ဳိးစိတ္(Species) ၁၃ခု ရွိၿပီး၊ မ်ဳိးစိတ္မ်ားဟာ အိႏိၵယႏိုင္ငံ၊ ပင္လယ္နီဧရိယာနဲ႔ မာဒါဂတ္စကာအပါအ၀င္ အာဖရိကတိုက္ရဲ႕ တခ်ဳိ႕ေဒသေတြမွာ မူရင္းေဒသအျဖစ္ ေပါက္ေရာက္ၾကတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီမ်ဳိးစိတ္မ်ားထဲမွာ “ဒန္႔သလြန္မ်ဳိးစိတ္” ကို
အသိမ်ားသကဲ့သို႔ အသံုးျပဳမႈလဲ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး၊Moringa ဆိုတဲ့ အမည္ဟာ ဒန္႔သလြန္ပင္ကို ကိုယ္စားျပဳေခၚတဲ့နာမည္ျဖစ္လာပါတယ္။ ယခုအခါ ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ား၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ား၊
အာေရဗ်ကၽြန္းဆြယ္၊ အပူပိုင္းအာဖရိကႏိုင္ငံမ်ား၊ အလယ္ပိုင္းႏွင့္ ေတာင္အေမရိကႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ ကာေရဘီယမ္ကၽြန္းစုမ်ားမွာ က်ယ္ျပန္႔စြာ စိုက္ပ်ဳိးေနၾကၿပီျဖစ္ပါတယ္။
စိုက္ပ်ဳိးရန္အတြက္ လိုအပ္တဲ့အေျခအေနမ်ား
ဒန္႔သလြန္ပင္ဟာ ပူေႏြးေျခာက္ေသြ႕ၿပီး တစ္ႏွစ္မိုးေရခ်ိန္ ၁၀ မွ ၆၀ လက္မ (၂၅၀ – ၁,၅၀၀ မီလီလီတာ) ရရွိတဲ့ အပူပုိင္းေဒသမ်ားမွာ စိုက္ပ်ဳိးျဖစ္ထြန္းပါတယ္။ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ ၁,၂၀၀ မီတာ (ေပ ၄,၀၀၀) ျမင့္တဲ့ေနရာမ်ားထိစိုက္ပ်ဳိးႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုၾကေသာ္လည္း ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ ၆၀၀ မီတာ (ေပ ၂,၀၀၀)အတြင္း စိုက္ပ်ဳိးျခင္းဟာ အေကာင္းဆံုးလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕
အပူပိုင္းေဒသမ်ားမွာ အျမင့္ေပ ၆,၀၀၀ ခန္႔ထိ စိုက္ပ်ဳိးခဲ့ေၾကာင္း မွတ္တမ္းမ်ားရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေလတိုက္ခတ္မႈမ်ား တဲ့ေဒသမ်ားမွာ အပင္ေျခာက္သြားေစ ႏိုင္ပါတယ္။ အပူေလ်ာ့ပိုင္းေဒသမ်ားမွာ ဒန္႔
သလြန္ပင္ဟာ ဆီးႏွင္းအေတာ္အသင့္က်တဲ့ ဒဏ္ကို ခံႏိုင္ရည္ရွိတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အကယ္၍ ဆီးႏွင္းမ်ားက်လာခဲ့ေသာ္ ေျမေပၚပုိင္းမွာရိွေနၾကတဲ့ အရြက္မ်ားနဲ႔ အကိုင္းမ်ား ေသသြားေသာ္လည္း ရာသီျပန္ေႏြးလာ
တဲ့အခါ အၫြန္႔သစ္၊ အကိုင္းသစ္မ်ား ျပန္ လည္ထြက္ၿပီး ရွင္သန္လာႏိုင္ၾကပါတယ္။
#အပူခ်ိန္
ဒန္႔သလြန္ပင္အတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုးအပူခ်ိန္ကေတာ့ ၂၅ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္မွ ၃၅ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ (၇၇ ဒီဂရီဖာရင္ဟိုက္မွ ၉၅ ဒီဂရီဖာရင္ဟိုက္) ျဖစ္ၿပီး အပူခ်ိန္ ၄၈ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ေရာက္သည္ထိ ခံႏိုင္ရည္
ရွိၾကပါတယ္။
#ေျမ
ဒန္႔သလြန္စိုက္ပ်ိဳးမယ့္ ေျမဟာ ေရစီးစိမ့္မႈေကာင္းတဲ့ သဲႏုန္းေျမ၊ သဲဆန္တဲ့ေျမမ်ားကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ပါတယ္။ ရႊံ႕ေစးေျမ၊ ေျမေစးေျမမ်ားမွာ စိုက္ပ်ဳိးႏိုင္ေသာ္လည္း အပင္ေျခေရ၀ပ္မႈ ဒဏ္ကိုခံႏိုင္ရည္မရွိပါ။ေျမေအာက္ေရျပင္ ျမင့္လြန္းပါက အပင္အျမစ္မ်ား ေရနစ္ၿပီး အပင္ေသတတ္ပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္ပင္ကို ေျမခ်ဥ္-ငံဓာတ္(စံ) ငါးမွကိုးအထိရွိတဲ့ ေျမမ်ားမွာ ေကာင္းစြာ စိုက္ပ်ဳိးျဖစ္ထြန္းႏိုင္ၿပီး (စံ) ကိုးထက္ျမင့္တဲ့ေျမငံမ်ားမွာပင္ ေကာင္းစြာျဖစ္ထြန္းႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒန္႔သလြန္ပင္ဟာ တျခားအပင္မ်ဳိးမ်ားနည္းတူ ေျမၾသဇာေကၽြးေပးျခင္း၊ ေရေလာင္းေပးျခင္းနဲ႔ ေျခာက္ေသြ႕ရာသီမွာ အပင္ေျခ
တစ္၀ိုက္ေျမေပၚကို သစ္ရြက္ေျခာက္၊ ျမက္ေျခာက္စတာေတြနဲ႔ေျမဖံုး (ၾကူခ့ငညါ) ေပးျခင္းတို႔ကို လုပ္ေပးတာကိုလည္း ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ပါတယ္။
#ဒန္႔သလြန္ပင္၏ ႐ုပ္သြင္လကၡဏာ
ဒန္႔သလြန္ပင္ဟာ ႀကီးထြားမႈျမန္တဲ့ အပင္မ်ဳိးျဖစ္ကာ အျမဲစိန္းပင္၊ သို႔မဟုတ္ တစ္ခါတေလ အရြက္ေႂကြတတ္တဲ့ အပင္မ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ ေရငတ္ဒဏ္ကို ခံႏိုင္ေသာ္လည္း ေရ၀ပ္မႈဒဏ္ကိုေတာ့ မခံႏိုင္ပါ။
#အၫြန္႔ႏွင့္အရြက္မ်ား
ဒန္႔သလြန္အရြက္ဟာ ႏွစ္ဆင့္ ငွက္ေမြးရြက္ေပါင္း၊ သို႔မဟုတ္ သံုးဆင့္ငွက္ေမြးရြက္ေပါင္း အမ်ဳိးအစားျဖစ္ၿပီး၊ အရွည္ ၄၅ စင္တီမီတာခန္႔ရွိကာ အကိုင္း၊ အၫြန္႔မ်ားေပၚမွာ အလွည့္က်ႏွင့္ ၀က္အူရစ္
သဏၭာန္ ထြက္ၾကပါတယ္။ အရြက္မႊာမ်ားဟာ ကိုင္းငယ္မ်ားေပၚမွာ မ်က္ႏွာျခင္းဆိုင္ ထြက္ၾကၿပီး၊ အရြက္ငယ္တစ္ရြက္ရဲ႕ အရွည္မွာ ၁ ဒသမ ၂ စင္တီမီတာမွ ႏွစ္စင္တီမီတာနဲ႔ ဗ်က္အက်ယ္မွာ သုည ဒသမ ၆ မွ စင္တီ
မီတာ တစ္စင္တီမီတာ ရွိပါတယ္။ အရြက္မႊာအနက္၊ထိပ္မွာရွိတဲ့အရြက္ငယ္ဟာ လံုးရွည္ပံုရွိၿပီး၊ ေဘးဖက္တစ္ေလွ်ာက္မွာ ထြက္ၾကတဲ့ အရြက္ငယ္မ်ားဟာ အ၀ိုင္းပံုရွိၾကပါတယ္။ ထိပ္ထြက္အရြက္ငယ္ရဲ႕ အ႐ိုးဟာ
သံုးမီလီမီတာမွ ေျခာက္မီလီမီတာရွည္ၿပီး ေဘးထြက္အရြက္ငယ္မ်ားရဲ႕ ရြက္႐ိုးဟာ ၁ ဒသမ ၅ မီလီမီတာမွ ၂ ဒသမ ၅ မီလီမီတာခန္႔ ရွည္ပါတယ္။ အရြက္ငယ္မ်ားဟာ အစိမ္းေရာင္ရွိၾကၿပီး၊ ေအာက္မ်က္ႏွာျပင္
မွာ အေမြးႏုကေလးမ်ားပါတတ္ကာ၊ အရြက္အေပၚမ်က္ႏွာျပင္ဟာ ေျပာင္ေခ်ာေနပါတယ္။ အရြက္ငယ္မ်ားရဲ႕ အလယ္႐ိုးဟာ(မ်ဳိးေပၚမူတည္ၿပီး) အနီေရာင္သန္းေနတတ္ပါတယ္။ ရြက္နားေခ်ာၿပီး အရြက္
ထိပ္ဖ်ားဟာ လံုး၀ိုင္း၊ သို႔မဟုတ္ အဖ်ားတံုးေနတတ္ပါတယ္။ အရြက္ငယ္မ်ားရဲ႕ အရင္းပိုင္းကေတာ့ ခတ္ခၽြန္ခၽြန္ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အၫြန္႔ႏုမ်ားဟာ ႏုစဥ္မွာ အေမြးႏုမ်ားရွိတတ္ၿပီး တျဖည္းျဖည္းအစိမ္းေရာင္
မွ အညိဳေရာင္သို႔ ေျပာင္းသြားပါတယ္။
#အပြင့္၊ အသီးႏွင့္အေစ့
ဒန္႔သလြန္ပြင့္မ်ားဟာ လိင္စံုပြင့္မ်ားျဖစ္ၾကကာ အနံ႔ရွိၿပီး၊ ျဖဴ၀ါေရာင္ရွိၾကပါသည္။ အခိုင္လိုက္ပြင့္ၾကၿပီး ပြင့္ညႇာတုိ ကာ၊ၾကားထြက္ပန္္းခိုင္မ်ား ျဖစ္ၾကပါ သည္။ ပန္းခိုင္အရွည္မွာ ၁၀ စင္တီမီတာမွ ၁၅ စင္တီမီတာခန္႔ရွိၿပီး၊ ပန္းပြင့္ငယ္ တစ္ပြင့္ဟာ သုည ဒသမ ၇ စင္တီမီတာမွ တစ္စင္တီမီတာရွည္၍ ႏွစ္စင္တီမီတာ က်ယ္ ပါသည္။ ျဖဴ၀ါေရာင္ပြင့္ဖတ္ ငါးခုပါၿပီး၊ ပြင့္ဖတ္တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု အရြယ္မတူညီၾကဘဲ၊ အဖ်ား႐ႈး၊ အရင္းက်ယ္ပံုသဏၭာန္ရွိၾကပါ သည္။ ေအာင္ျမင္သည့္ ပြင့္ဖိုေစ့၀တ္ဆံငါးခုႏွင့္ မေအာင္သည့္ ပြင့္ဖိုေစ့၀တ္ဆံ ငါးခုပါသည္။ အေစ့အိမ္မွာ အခန္းတစ္ခန္းသာပါၿပီး၊ ၀တ္မႈန္ခံတုိင္ ရွည္သည္။ အသီးမွာ
ေအာက္သို႔ တြဲေလာင္းက်သီးေနၾကၿပီး ေဒါင့္သံုးေဒါင့္ရွိသည္။ အသီး၏ အရွည္မွာ မ်ဳိးအလိုက္ ၂၀ စင္တီမီတာ မွ ၅၀ စင္တီမီတာထိ ရွည္ႏိုင္သည္။ အသီးအလ်ားတစ္ေလွ်ာက္ ေက်ာ႐ိုးဖုအေဖာင္း (Ridges)ကိုး
ခုပါသည္။ တခ်ဳိ႕ ဒန္႔သလြန္မ်ဳိးမ်ား၏အသီးအရွည္မွာ တစ္မီတာထိ ရွိႏိုင္ၿပီး အက်ယ္မွာ ႏွစ္စင္တီမီတာမွ ၂ ဒသမ ၅ စင္တီမီတာခန္႔ထိ ရွိသည္ဟု ေျပာၾကပါ သည္။
အသီးတစ္ေတာင့္တြင္ အေစ့ ၂၆ ေစ့ထိ ပါႏိုင္ၿပီး အသီးႀကီးထြားေနစဥ္ တစ္ေလွ်ာက္ အသီးအေရာင္မွာ အစိမ္းရင့္ေရာင္ျဖစ္ပါသည္။ ပန္းပြင့္ကာ အသီးတင္ၿပီး အသီးရင့္မွည့္သည္ထိ သံုးလခန္႔ၾကာသည္။
အသီးရင့္မွည္လာေသာ္ အညိဳေရာင္သို႔ေျပာင္းသြားၿပီး၊ အသီးေပၚရွိ ေဒါင့္မ်ားတစ္ေလွ်ာက္ အလ်ားလိုက္အက္ကြဲကာ အထဲတြင္ရွိေသာ သံုးေျမႇာင့္ပုံရွိ အညိဳေရာင္ အေစ့မ်ား ထြက္လာေစပါသည္။ အေစ့မွာ
အျဖဴေရာင္ပါးလႊာသည့္ အေတာင္ သံုးခုပါကာ အရြယ္မွာ တစ္စင္တီမီတာခန္႔ ရွိပါသည္။ မ်ဳိးေစ့မ်ား၏အေလးခ်ိန္မွာ မ်ဳိးအလုိက္ ကြာျခားၾကၿပီး မ်ဳိးေစ့တစ္ကီလို ဂရမ္တြင္ အေစ့ ၃,၀၀၀ မွ ၉,၀၀၀ ခန္႔ထိ ပါ၀င္ႏိုင္ပါသည္။
#ပင္စည္၊အကိုင္းမ်ား၏ အေခါက္ႏွင့္အသား
ဒန္႔သလြန္ပင္ရဲ႕ အေခါက္ဟာ ျဖဴညိဳေရာင္ရွိၿပီး အေခါက္ထူကာႏူးညံ့ပါသည္။ အေခါက္ေပၚရွိ ေဖာ့လႊာထူလာၿပီး အေခါက္မ်ား အက္ကြဲေနတတ္ပါသည္။ ပင္စည္နဲ႔အကိုင္းမ်ားမွာ ဒဏ္ရာရလွ်င္
အေစးမ်ား ထြက္လာပါသည္။ ထြက္စမွာအေစ့အေရာင္မွာ အျဖဴေရာင္ျဖစ္ကာ ေလနဲ႔ ထိေတြ႕ေနတာနဲ႔အမွ် အေစးေရာင္ဟာ နီညိဳေရာင္ကေန ညိဳနက္ေရာင္ကို ေျပာင္းသြားပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္ပင္ရဲ႕ သစ္သား
ဟာ အသားေပ်ာ့ၿပီး၊ ေပါ့ပါးေနကာ သိပ္သည္းဆ သုည ဒသမ ၅ မွ သုည ဒသမ၇ ါ/ခာ၃) ရွိပါတယ္။
#အျမစ္ထြက္မႈ အေလ့အထ
ဒန္႔သလြန္ေစ့မွ ေပါက္လာတဲ့ အပင္ငယ္မ်ားတြင္ ေဖာင္းပြၿပီး တုတ္ခိုင္သန္မာတဲ့ ေရေသာက္ျမစ္ရွိပါတယ္။ ေရေသာက္ျမစ္မွာ စူးရွတဲ့အနံ႔ရွိၿပီး ေျမေအာက္ကို နက္႐ိႈင္းစြာ ထိုးဆင္းႏိုင္ပါတယ္။ တုတ္ခိုင္
တဲ့ ေဘးျမစ္မ်ားလည္း ထြက္လာပါတယ္။ အကိုင္းျဖတ္ မ်ဳိးပြားစိုက္ပ်ဳိးထားတဲ့ အပင္မ်ားမွာေတာ့ ေရေသာက္ျမစ္မရွိပဲ ေဘးျမစ္မ်ားသာ ထြက္ၾကပါတယ္။
#ဒန္သလြန္မ်ဳိးမ်ား
ဒန္႔သလြန္ပင္ မ်ဳိးကြဲအမ်ားအျပား ရွိၾကပါတယ္။ သဘာ၀ေပါက္ေနတဲ့ ဒန္႔သလြန္မ်ဳိး႐ိုင္းမ်ားမွာ အသီးအရြယ္ေသး ငယ္ေသာ္လည္း စုိက္ပ်ဳိးေနတဲ့ မ်ဳိးမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း ေဒသ
မ်ားမွာ စိုက္ပ်ဳိးေနတဲ့ မ်ဳိးမ်ားမွာ အသီးအရြယ္ႀကီးမားၾကၿပီး အသီးအရွည္ ၆၀ စင္တီမီတာမွ ၉၀ စင္တီမီတာထိရွိၾကၿပီး တခ်ဳိ႕မ်ဳိးမ်ားမွာ အသီးအရွည္ ၁၂၀ စင္တီမီတာထိရွိၾကသည္ဟု ဆိုၾကပါတယ္။
အသီးအေရာင္ အနီေရာင္သန္းတဲ့ ဒန္႔သလြန္မ်ဳိးမ်ားဟာ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး ပန္းပြင့္ၾကတဲ့အတြက္ အသီးထြက္ေကာင္းေၾကာင္း သိရပါတယ္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ တမီနာဒူးျပည္နယ္မွ ဒန္႔သလြန္မ်ဳိးတစ္မ်ဳိးမွာ အသီး
ရဲ႕ အသားဟာ ထူၿပီး အရသာအနည္းငယ္ခါးေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ဒန္႔သလြန္မ်ဳိးမ်ားရဲ႕ အသီးအရွည္ဟာ ၁၅ စင္တီမီတာမွ ၂၃ စင္တီမီတာေလာက္သာ ရွိတာကိုလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ အေနာက္ အင္ဒီးကၽြန္းစုမွာရွိတဲ့ ဒန္႔သလြန္မ်ဳိးတခ်ဳိ႕ဟာ အသီးမ်ားစြာသီးၾကေသာ္လည္း တခ်ဳိ႕မ်ဳိးေတြဟာ အသီးေကာင္းေကာင္းမသီးတဲ့အတြက္ အရြက္ကိုသာ အဓိကထား ထုတ္လုပ္ရေၾကာင္း သိရပါ တယ္။
#ပန္းပြင့္ျခင္းႏွင့္ အသီးသီးျခင္း
ဒန္႔သလြန္ပင္သည္ စိုက္ပ်ဳိးသည့္ မ်ဳိးႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးသည့္ ေဒသေပၚမူတည္ၿပီး ပန္းပြင့္မႈ အေလ့အထမတူၾကပါ။ ရာသီဥတုေအးျမသည့္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသမ်ားတြင္ ဧၿပီလႏွင့္ ေမလမ်ားမွာ ပန္းပြင့္ေလ့ရွိၾကၿပီး
ေတာင္ပိုင္းေဒသမ်ားတြင္ တစ္ႏွစ္ႏွစ္ႀကိမ္ ပန္းပြင့္ႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။ ကာေရဘီယမ္ကၽြန္းကဲ့သို႔ တစ္ႏွစ္အတြင္း ပံုမွန္မိုးရြာသြန္းၿပီး အပူခ်ိန္ေျပာင္းလဲမႈမမ်ားတဲ့ ေဒသမ်ားမွာ ဒန္႔သလြန္ပင္ဟာ တစ္ႏွစ္ပတ္
လံုး ပန္းပြင့္ႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္ပင္ဟာစိုက္ပ်ဳိးၿပီး အပင္ငယ္ငယ္နဲ႔ ပန္းပြင့္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕အပင္စိုက္ၿပီး ေျခာက္လေလာက္နဲ႔ ပန္းပြင့္လာႏိုင္ၾကကာ ပံုမွန္အားျဖင့္ စိုက္ပ်ဳိးၿပီး တစ္ႏွစ္
အတြင္း ပန္းစပြင့္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ၀တ္မႈန္ကူး သေႏၶေအာင္ျမင္ရန္အတြက္ ပ်ားမ်ား၊ အင္းဆက္ပိုးမ်ားနဲ႔ တခ်ဳိ႕ငွက္မ်ားကလည္း အကူအညီေပးၾကပါတယ္။ ပန္းပြင့္ကာ အသီးတင္ၿပီးေနာက္ သံုးလၾကာေသာ္ အသီး
ရင့္မွည့္လာၿပီး အသီးထဲမွ အေစ့မ်ား ထြက္လာကာ သဘာ၀မွ ေရ၊ ေလတို႔၏ အကူအညီနဲ႔ မ်ဳိးျပန္႔ပြားၾကပါတယ္။ အသီးစတင္သီးသည္မွ အပင္သက္ ၁၂ ႏွစ္ေလာက္ထိ အသီးထြက္ေကာင္းမြန္ၾက
ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။
#မ်ဳိးပြားျခင္း
ဒန္႔သလြန္ပင္မ်ားကို အေစ့မွျဖစ္ေစ၊ ကိုင္းကုိ ျဖတ္၍ျဖစ္ေစ အလြယ္တကူ မ်ဳိးပြား စိုက္ပ်ဳိးႏိုင္ပါတယ္။ မ်ဳိးေစ့မ်ားကို ပ်ဳိးခင္း၊ ပ်ဳိးခြက္ေျမထဲမွာ ႏွစ္စင္တီမီတာ တစ္လက္မခန္႔ အနက္ထားၿပီး ပ်ဳိးပါ။ အေစ့မ်ား
ဟာ တစ္ပတ္မွ ႏွစ္ပတ္အတြင္း အပင္မ်ားစတင္ေပါက္လာပါမယ္။ သာမန္အခန္းအပူခ်ိန္မွာ သိုေလွာင္ထားတဲ့ ဒန္႔သလြန္မ်ဳိးေစ့မ်ားဟာ ႏွစ္လၾကာရင္ ၄၈ ရာခိုင္ႏႈန္း အပင္ေပါက္ႏိုင္ၿပီး၊ သံုးလၾကာရင္ ေတာ့ ၇ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ အပင္ေပါက္ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာထိ သိုေလွာင္ထားတဲ့ မ်ဳိးေစ့မ်ားမွာမူ အပင္ေပါက္မလာႏိုင္ေတာ့ပါ။ သို႔ေသာ္ အေအးခန္းမွာ သိုေလွာင္ထားရင္၊ အိတ္ထဲက ေလ
ထုတ္ အလံုပိတ္ၿပီး သိုေလွာင္ထားရင္ေတာ့ ႏွစ္ၾကာၾကာ သိုေလွာင္ထားႏုိင္ၿပီး အပင္ေပါက္ႏႈန္းေကာင္းႏိုင္ေၾကာင္း ဘရာဇီးႏိုင္ငံရဲ႕ သုေတသနေတြ႕ရွိခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ပ်ဳိးခင္း၊ ပ်ဳိးအိတ္၊ ပ်ဳိးခြက္
ေတြကို အရိပ္က်တဲ့ေနရာမွာ၊ ဒါမွမဟုတ္ အရိပ္က်ဲ ျပဳလုပ္ထားေပးထားပါ။ ရာသီဥတုပူျပင္းတဲ့ ဧၿပီလ၊ ေမလမ်ားမွာ ေနပူထဲပ်ဳိးရင္ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ အပင္ေပါက္ ၿပီး အရိပ္ေအာက္မွာ ထားပ်ဳိးရင္ ၉၄ ရာခိုင္
ႏႈန္းထိ အပင္ေပါက္ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါ တယ္။
ဒန္႔သလြန္ပင္ကို ကိုင္းျဖတ္မ်ဳိးပြား စိုက္ပ်ဳိးလို႔လဲ ရပါတယ္။ အေစ့မွစိုက္တဲ့အပင္မ်ားဟာ ပန္္းပြင့္ရန္ေႏွးၿပီး အသီးထြက္ႏႈန္းနည္းတဲ့အတြက္ ကိုင္းျဖတ္စိုက္တဲ့ အပင္မ်ားကို ပိုမိုသေဘာက်ၾကပါတယ္။
ကိုင္းျဖတ္မ်ဳိးပြားဖို႔အတြက္ ကုိင္းအရွည္ ၄၅ စင္တီမီတာမွ ၁၅၀ စင္တီမီတာ (ေပ ၁ ဒသမ ၅ မွ ငါးေပ)နဲ႔ လံုးပတ္ ေလးစင္တီမီတာမွ ၁၀ စင္တီမီတာ (ႏွစ္လက္မမွ ေလးလက္မ)ရွိတဲ့ ကိုင္းမ်ားကို ျဖတ္ယူပါ။ ျဖတ္ယူရမယ့္ ကိုင္းမ်ားဟာ တစ္ႏွစ္သားအရြယ္ (မႏွစ္ကထြက္တဲ့အကိုင္း) အကိုင္းမ်ားျဖစ္ရပါမယ္။ ျဖတ္ထားၿပီး ကိုင္းမ်ားကို အရိပ္ထဲမွာ သံုးရက္ေလာက္ ေလသလပ္ခံ ထားၿပီးေနာက္ ပ်ဳိးခင္း၊ပ်ဳိးေပါင္၊သို႔မဟုတ္ စိုက္ခင္းမ်ားမွာ စုိက္ပါ။ ရက္သတၱႏွစ္ပတ္ၾကာရင္ အရြက္မ်ား စတင္ထြက္လာၿပီး ရွင္သန္လာႏိုင္ပါတယ္။ ကိုင္းျဖတ္ထားတဲ့ ကိုင္းအရင္းကို အျမစ္ထြက္မႈကို အားေပးတဲ့ အိုင္ဘီေအ (IBA) ေခၚ အျမစ္ထြက္ အပင္ေဟာ္မုန္း ၅၀ (ppm) ျပင္းအား အရည္ထဲမွာ ၂၄ နာရီႏွစ္ၿပီး စုိက္ရင္ အျမစ္ထြက္ ပိုျမန္၊ ပိုေကာင္းေစႏိုင္ပါတယ္။ ကိုင္းျဖတ္စိုက္ ထားတဲ့ အပင္မ်ားမွာ ေရေသာက္ျမစ္မရွိပဲ၊ ေဘးျမစ္မ်ားသာရွိတဲ့အတြက္ မိုးေခါင္တဲ့
ေဒသ၊ ေျမညံ့တဲ့ေဒသမ်ားမွာေတာ့ အေစ့မွပ်ဳိးတဲ့ အပင္မ်ားကို သံုးသင့္ပါတယ္။
#စိုက္ပ်ဳိးျခင္း
ဒန္႔သလြန္ပင္သည္ အလင္းေရာင္ရရွိမႈကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒန္႔သလြန္ပင္မ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အိမ္ျခံစည္း႐ိုးမ်ား၊ ယာကန္သင္း၊ သစ္သီးပင္စိုက္ခင္း ျခံစည္း႐ိုးစသည့္ေနရာမ်ား
မွာ အမ်ားဆံုးစိုက္ပ်ဳိးထားေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ စီးပြားျဖစ္ စိုက္ခင္းမ်ားနဲ႔ စိုက္ပ်ဳိးထားမႈမ်ား နည္းပါးပါတယ္။ စိုက္ခင္းအျဖစ္ စိုက္ရင္ အတန္းၾကား၊ အပင္ၾကား (၃x၃) မီတာ၊ ေပ (၁၀x၁၀) ထားၿပီး စိုက္ပ်ဳိး
ႏိုင္သကဲ့သို႔၊ ေျမၾသဇာေကာင္းတဲ့ ေျမေတြမွာ (၅ x ၅) မီတာ အကြာအေ၀းထားၿပီး စိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ျခံစည္း႐ိုးတန္း(Hedge rows) ပင္မ်ားအျဖစ္ စိုက္လိုေသာ္ သုည ဒသမ ၈ မီတာမွ တစ္မီတာျခားၿပီး
စိုက္သင့္ပါတယ္။ ျခံစည္း႐ိုးအျဖစ္ စိုက္ေသာ္ အပင္ထိပ္ပိုင္းကို မၾကာခဏ ျဖတ္ေပးကာ အပင္ပံုကို ထိမ္းေပးဖို႔လိုတဲ့အတြက္ အရြက္ကိုသာ အဓိကထားရယူႏိုင္ မည္ျဖစ္ၿပီး အသီးမရႏိုင္ပါ။
#အပင္ႀကီးထြားမႈႏွင့္ ကိုင္းျဖတ္ ကို္င္းခ်ဳိင္ေပးျခင္း
ဒန္႔သလြန္ပင္ဟာ အႀကီးျမန္ပါတယ္။ တစ္ႏွစ္အတြင္း ေလးမီတာ (၁၅ေပ) ျမင့္သည္ထိ ႀကီးထြားႏိုင္ပါတယ္။အပင္ဟာ အျမင့္ (ေျခာက္မီတာ မွ ၁၅) မီတာ၊ (ေပ ၂၀ မွ ေပ ၅၀)ထိ ျမင့္တက္ႏိုင္ပါ
တယ္။ ဒန္႔သလြန္ပင္ဟာ သေဘၤာပင္ထက္အႀကီးျမန္ၿပီး၊ သံုးလသားအရြယ္ အပင္ဟာ(၂ ဒသမ ၄) မီတာ၊ ရွစ္ေပ ျမင့္တက္ႏိုင္ကာ ကိုးလသားအရြယ္ အပင္ဟာ ေလးမီတာ(၁၅ ေပ) အထိ ျမင့္ႏိုင္ပါတယ္။ အာဖရိက
ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕မွာ အပင္ငါးလသားဟာ (၃ ဒသမ ၆)မီတာ၊ (၁၂ ေပ) ထိျမင့္ၿပီး၊ ေဟတီႏိုင္ငံမွာ ပင္လယ္ကမ္းစပ္၊ ေျမညံ့ၿပီး၊ ေျခာက္ေသြ႕ေနတဲ့ေနရာမွာပင္ ဒန္႔သလြန္ပင္မ်ား ရွင္သန္ႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္
ပင္ကိုကိုင္းမ်ားမ်ား ျဖာထြက္ေအာင္ ႏွစ္စဥ္ကိုင္းခ်ဳိင္၊ ကိုင္းျဖတ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒန္႔ဒလြန္အသီးကို အရြက္ထက္ အသံုးမ်ားၾကေပမယ့္ တျခားႏိုင္ငံမ်ားမွာေတာ့ အရြက္ကို အမ်ားဆံုးသံုးၾက
တာမ်ားတဲ့အတြက္ အရြက္မ်ားမ်ားထြက္ေရး၊ အရြက္၊ အသီးခူးဆြတ္လို႔ ေကာင္းေအာင္နဲ႔ အပင္ျမင့္လြန္းၿပီး ကလန္႔ကလားႏိုင္မေနေစဖို႔ အပင္ပုမ်ား(Shrubs) ျဖစ္လာေအာင္ အပင္မ်ားကို မၾကာခဏကိုင္း
ျဖတ္ပံုသြင္း ျပဳျပင္ေပးၾကပါတယ္။ အပင္အျမင့္ (၁ ဒသမ ၃) မီတာ၊ ေလးေပမွ ငါးေပရွိလာတဲ့အခါ အၫြန္႔မ်ားကို ျဖတ္ယူစားသံုးျခင္းျဖင့္ အပင္မ်ား ျခံဳပုတ္သဏၭာန္ျဖစ္ေနေစပါတယ္။ စိုက္ပ်ဳိးတဲ့ ဒန္႔သလြန္
မ်ဳိးေပၚ မူတည္ၿပီး၊ ကိုင္းခ်ဳိင္၊ ကိုင္းျဖတ္ၿပီး ထြက္လာတဲ့ အကိုင္းမ်ားအနက္ တခ်ဳိ႕ဟာ ေထာင္မတ္ေနၿပီး၊ တခ်ဳိ႕ဟာ ေဘးဘက္ကို ကိုင္းထြက္ေနတတ္ပါတယ္။
#ပိုးႏွင့္ေရာဂါ
ဒန္႔သလြန္ပင္ကို ပိုးႏွင့္ ေရာဂါအမ်ားအျပား က်ေရာက္ဖ်က္ဆီးႏိုင္ပါတယ္။ ဖ်က္ဆီးမႈမ်ားတဲ့ ပိုးေတြကေတာ့ အေခါက္ကိုစားတဲ့ ေဘာက္ဖတ္၊ ခူေမြးစုတ္ပိုး၊ အေၾကးပိုးနဲ႔ အဖူးစားပိုးတို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
အဖူးစားပိုးေၾကာင့္ အရြက္မ်ား ေႂကြက်ေစပါတယ္။ ဒီပိုးေတြအျပင္ ပင္စည္ထိုးပိုးနဲ႔ သီးထိုးယင္တို႔လည္း က်တတ္ပါတယ္။ ေရာဂါမ်ားအေနန႔ဲ အျမစ္ေဆြးေရာဂါနဲ႔ အသီးပုပ္ေရာဂါမ်ား၊ တစ္ခါတရံ က်တတ္
ပါတယ္။ ဖားအုမိႈေရာဂါလည္း က်တတ္ပါတယ္။
#အသံုးျပဳမႈမ်ား
ဒန္႔သလြန္ပင္ရဲ႕ အပင္အစိတ္အပိုင္း အားလံုးနည္းပါးဟာ အသံုး၀င္ၿပီး၊ လုပ္ငန္းလိုအပ္ခ်က္အလုိက္ အမ်ဳိးမ်ဳိးအသံုးခ်ေနၾကပါတယ္။ သီးနဲ႔အရြက္မ်ားကို စားသံုးမႈမ်ားၾကေသာ္လည္း စားသံုးမႈအျပင္ တျခား
အသံုးျပဳမႈမ်ားလည္း ရွိၾကပါတယ္။အဓိကအားျဖင့္ က်န္းမာေရး ေဆးမ်ားအျဖစ္ျဖစ္ေစ၊ အာဟာရဓာတ္ ျဖည့္တင္းေပးရန္အတြက္ျဖစ္ေစ၊ လူမႈစီးပြားေရးအတြက္ျဖစ္ေစ အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ပင္စည္ကို ထင္း
အျဖစ္ သံုးႏိုင္သကဲ့သို႔၊ စကၠဴထုတ္လုပ္ရန္၊ ဆယ္လိုဖိန္းစကၠဴထုတ္ရန္ အတြက္လည္း သံုးႏိုင္ပါတယ္။ အပင္ကရတဲ့ အေစးဟာ သားေရနယ္ဆိုးေဆးအျဖစ္ သံုးႏိုင္ၿပီး သရက္ထည္ ေဆးဆိုးလုပ္ငန္းမွာလည္း အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ အၫြန္႔နဲ႔ အရြက္မ်ားကို ကၽြဲ၊ ႏြား၊ သိုး၊ ဆိတ္နဲ႔ ကုလားအုပ္စတဲ့ တိရစၦာန္မ်ားကို ေကၽြးေမြးႏိုင္သလို ပန္းပြင့္ဟာလည္း ပ်ားေမြးျမဴေရးအတြက္ အသံုး၀င္ပါတယ္။
ဒန္႔သလြန္သီးဟာ ႏူးည့ံၿပီး အရသာရွိတဲ့အတြက္ တန္ဖိုးထားစားသံုးတဲ့၊ လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ အစားအစာျဖစ္သကဲ့သို႔ အရြက္မ်ားကိုလည္း ဟင္းခ်ဳိ၊ အတို႔အျမႇဳပ္စသည္အမ်ဳိးမ်ဳိး ခ်က္၊ ျပဳတ္ စားၾကပါ
တယ္။ ဒန္႔သလြန္ပင္တြင္ ပ႐ိုတင္းဓာတ္၊ သတၱဳဓာတ္မ်ား၊ ဘီတာကယ္႐ိုတင္းဓာတ္၊ သိုင္ယာမင္းဓာတ္၊ ရီဘိုဖေလဗင္ဓာတ္၊ တျခားဗီတာမင္မ်ားနဲ႔ သတၱဳဓာတ္မ်ား ပါ၀င္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဗီတာမင္ေအ
ႏွင့္ ဗီတာမင္စီဓာတ္မ်ား ပါ၀င္ၾကပါတယ္။ ဒန္႔ဒလြန္အသီး ၁၀၀ ဂရမ္မွာ၊ ဗီတာမင္စီ(Ascorbic acid) ဓာတ္ ၉၂ မီလီဂရမ္မွ ၁၂၆ မီလီဂရမ္ထိ ပါ၀င္ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။ အသီးႏု၊ အရြက္နဲ႔ အပြင့္မ်ားမွာ ပ႐ိုတင္းဓာတ္ ငါးရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါ၀င္ပါတယ္။ မရင့္မွည့္ေသးတဲ့ အေစ့ကို ေျမပဲေစ့လို ေၾကာ္ခ်က္ၿပီး စားႏိုင္ပါတယ္။ အျမစ္ဟာ (Horseradish, Armora-cia rusticana GAERTN, Brassicaceae) အနံ႔နဲ႔ဆင္တူတဲ့ စူးရွတဲ့အနံ႔ရွိၿပီးအရသာလည္း ဆင္တူတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အျမစ္မွာပါတဲ့ အေခါက္ကိုခြာထုတ္ၿပီး အေျခာက္ခံကာ ရွာလကာရည္နဲ႔ ေရာနယ္ေပးၿပီးေနာက္ ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္လို အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ (အျမစ္ရဲ႕အေခါက္မွာ (Miringine alkaloid) လို႔ေခၚတဲ့ အယ္လကာလြိဳက္ဓာတ္မ်ားစြာ ပါ၀င္ေနကာ လူကို အဆိပ္ျဖစ္ေစတတ္လို႔ အေခါက္ကို ေျပာင္စင္ေအာင္ခြာဖို႔ လိုပါတယ္)။
ဒန္႔သလြန္အေစ့မွာ ဆီ ၁၉ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၄၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေစ်းကြက္တင္ေရာင္းခ်ရာမွာ (Ben Oil) ဆိုတဲ့ နာမည္နဲ႔ ေရာင္းပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္ေစ့ဆီမွာ ((Palmitic acid, Stearic acid, Behmic acid,
Oleic acid) ေတြ ပါ၀င္ေနတဲ့အတြက္ စားသံုးဆီအျဖစ္ေရာ၊ အလွကုန္ပစၥည္းမ်ားနဲ႔ ဆပ္ျပာ ထုတ္လုပ္ရာမွာလည္း အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္ဆီဟာ အနံ႔စုပ္ယူမႈေကာင္းၿပီး အနံ႔ကို ၾကာရွည္ထိန္းထား
ႏိုင္တဲ့အတြက္ ေရေမႊးထုတ္လုပ္သူမ်ား အထူးအေလးထား သံံုးၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။ ေခ်ာဆီအျဖစ္လည္း သံုးႏိုင္ပါေသးတယ္။ အေစ့ဆီထုတ္ၿပီးရလာတဲ့ ႀကိတ္ဖတ္ကို ေျမၾသဇာအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ အေစ့ကို အမႈန္႔ႀကိတ္ၿပီးသား အတိုင္းျဖစ္ေစ၊ ပါ၀င္ေနတဲ့ ဓာတ္ေတြကိုအီသာနဲ႔ ထုတ္ယူၿပီးျဖစ္ေစ ဘက္တီးရီး ယားမ်ားနဲ႔ ဗိုင္းရပ္(စ္)ပိုးမ်ား ကင္းစင္ေအာင္ ေသာက္သံုးေရသန္႔စင္ေရးမွာ အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ အရြက္မွ ထုတ္ယူရရွိတဲ့ဓာတ္ကို ပဲလြန္းေစ့နဲ႔ ေရာနယ္ၿပီး စိုက္ရင္ ပဲျမစ္ဖုျဖစ္ေပၚမႈ တိုးေစျခင္း၊ ျမစ္ဖု အေလးခ်ိန္တိုးျခင္းတို႔အျပင္ ေလမွႏိုက္ထ ႐ိုဂ်င္ဓာတ္ကို ပိုမိုစုပ္ယူႏိုင္ေစပါတယ္။
အာရွတိုက္ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ အာဖရိကတိုက္ႏိုင္ငံမ်ားမွာ ဒန္႔သလြန္ပင္ကို တိုင္းရင္းေဆးမ်ားမွာ အေရးပါတဲ့ပစၥည္းအျဖစ္ထည့္သြင္းအသံုးျပဳၾကပါတယ္။ အျမစ္၊ အရြက္ႏွင့္အေစ့မ်ားကို အာယုေဗဒေဆးနည္းမ်ားတြင္ မ်ားစြာအသံုးျပဳေနၾကပါတယ္။ သင္သက႐ိုက္ဘာသာျဖင့္ ျပဳစုထားသည့္ ေဆးက်မ္းမ်ားတြင္ အျမစ္၊အျမစ္၏အေခါက္၊ အေစး၊ အရြက္၊ ပင္စည္ရဲ႕အေခါက္၊ အပြင့္ႏွင့္အေစ့တို႔မွ ထုတ္ယူထားသည့္ ဓာတ္ပစၥည္းမ်ားကို ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိးကုသရာတြင္ အသံုးျပဳၾကေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အပင္ငယ္မွ အျမစ္မ်ားနဲ႔အျမစ္မွ အေခါက္မ်ားကို ေယာင္ယမ္းနာမ်ားတြင္ လိမ္းေဆးအျဖစ္ သံုးႏိုင္ၿပီး အပြင့္
ႏွင့္အျမစ္တြင္ (Pterogospermin) ဓာတ္ပါ၀င္သျဖင့္ ၀မ္းေရာဂါအတြက္ အစြမ္းထက္သည့္ ပိုးသတ္ေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ အပြင့္ကို အားျဖည့္အခ်ဳိရည္ႏွင့္ ဆီးေဆးမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းသံုးပါ တယ္။ အရြက္တြင္ ဗီတာမင္ ေအႏွင့္စီႂကြယ္၀စြာပါ၀င္သည့္အတြက္ အေရျပားေရာဂါႏွင့္ အသက္႐ႈမ၀သည့္ ေရာဂါမ်ား ကုသရာတြင္ သံုးသည့္အျပင္ အန္ေဆးအျဖစ္ပါ သံုးၾကပါတယ္။ အရြက္ကို ႀကိတ္
ေခ်ညႇစ္ထုတ္ယူထားတဲ့ အရြက္အရည္ဟာ ဘက္တီးရီးယား ပိုးသတ္ေဆးအျဖစ္နဲ႔ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးအျဖစ္ အာနိသင္ရွိပါတယ္။ အရြက္ကို ႀကိတ္ေခ်ၿပီး အနာဒဏ္ရာမ်ား ေပ်ာက္ေစရန္ အုံေပး
ႏိုင္ပါတယ္။ အေစ့မွထုတ္ယူရရွိထားတဲ့ အဆီဟာ အဆစ္အျမစ္ေယာင္ေရာဂါနဲ႔ အေၾကာအဆစ္ေရာင္ေရာဂါမ်ားမွာ လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။
ဒန္ ့သလြန္သည္ အခ်ိဳႏွင့္အခါး ႏွစ္မ်ိဳးရိွပါသည္။
အခ်ိဳပင္၏ အသီးမွာနားကိုက္ျခင္းအတြက္ အေစ့မွဳန္ ့ကို
နားတြင္ထည့္ေပးနိုင္ပါသည္။နားျပည္ယိုျခင္းေပ်ာက္ကင္း
သည္။အသီးကို အမွဳန္ ့ျပဳျပီး သႀကားျဖင့္ေရာေသာက္ခဲ႕
ပါကဆီးမ်ားျခင္းျဖစ္ေသာဆီးမ်ားေရာဂါကို ေပ်ာက္ကင္း
ေစပါသည္။အျမစ္ေရကို နို ့ျဖင့္ေရာ၍ ေသာက္ပါက သႀကားပါေသာ ဆီးေရာဂါ ေပ်ာက္သည္။ အျမစ္ေရကို
ခ်င္း ေရျဖင့္ေရာျပီးေသာက္ပါက ပန္းနာ ေရာဂါအတြက္
အလြန္ အက်ိဳးျပဳသည္။အျမစ္ကို ႀကိတ္၍ စီးေပးခဲ႕ေသာ္
ေရာင္တင္ခ်င္းေပ်ာက္ကင္းသည္။ အသီးကို စားပါက
ဝမ္းတြင္းရိွ ပိုးမ်ားေသေစ၏ သြားပုပ္လ်ွင္ အေစးကို ငံု ေပးပါက သြားပုပ္ျခင္းေပ်ာက္ကင္းသည္။
Post by Sii Thuu (ေတာသား)
ကိုးကားမ်ား ။ ။ ေဒါက္တာစိန္လွဗိုလ္ ေဆာင္းပါးႏွင့္
ရွင္နာဂသိန္ ပံုျပေဆးအဘိဓါန္။